Referendarz sądowy Lucyna Picho Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie po rozpoznaniu w dniu 11 grudnia 2014 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku K. G. o przyznanie prawa pomocy w zakresie obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych w sprawie ze skargi K. G. na decyzję Ministra Skarbu Państwa z dnia [...] października 2013 r., nr [...] w przedmiocie odmowy uchylenia decyzji postanawia: 1. przyznać K. G. prawo pomocy w zakresie obejmującym zwolnienie od wpisu sądowego. 2. w pozostałym zakresie odmówić przyznania K. G. prawa pomocy.
W związku ze złożoną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie skargą na decyzję Ministra Skarbu Państwa z dnia [...] października 2013 r., nr [...] utrzymującą w mocy decyzję tego organu z dnia [...] sierpnia 2014 r., nr [...] o odmowie uchylenia decyzji z dnia [...] kwietnia 2012 r., odmawiającej potwierdzenia prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia przez K. P. nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej i w następstwie wezwania do uiszczenia wpisu od skargi w wysokości 200 zł, skarżąca K. G. zwróciła się o przyznanie prawa pomocy w zakresie częściowym obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych. W oświadczeniu złożonym na urzędowym formularzu strona wyjaśniła, że pozostaje sama w gospodarstwie domowym, a źródłem jej utrzymania jest emerytura w wysokości [...] zł (wraz z dodatkiem pielęgnacyjnym). Wnioskodawczyni ujawniła, że posiada majątek w postaci mieszkania o powierzchni [...] m2. Uzasadniając wniosek strona wyjaśniła, że jest w podeszłym wieku, mieszka sama. W związku ze schorzeniami na które cierpi ponosi wydatki na zakup leków, a mieszkanie w którym zamieszkuje wymaga remontu. Dodała, że po opłaceniu czynszu w wysokości [...], opłat za świadczenia typu gaz, prąd, na życie i codzienne wydatki pozostaje jej około [...] zł.
Rozpoznając wniosek na wstępie należy zauważyć, że stosownie do treści przepisu art. 246 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270) dalej jako p.p.s.a. przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej następuje w zakresie całkowitym lub częściowym. Prawo pomocy w zakresie częściowym (o co wnioskuje K. G.) obejmuje zwolnienie tylko od opłat sądowych w całości lub w części albo tylko od wydatków albo od opłat sądowych i wydatków lub obejmuje tylko ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego. Przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej następuje w zakresie częściowym - gdy wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny (art. 246 § 1 pkt 1 i 2).
Odnosząc powyższe do niniejszej sprawy stwierdzić należy, że w ocenie referendarza sądowego rozpoznającego wniosek istnieją podstawy do jego częściowego uwzględnienia, to znaczy do zwolnienia K. G. od uiszczenia wpisu od skargi i odmowy zwolnienia od uiszczenia kosztów w pozostałym zakresie. Na wstępie należy zauważyć, że do kosztów sądowych zalicza się opłaty sądowe (w tym wpis i opłaty kancelaryjne) oraz zwrot wydatków (art. 211 powołanej ustawy). Nie ulega wątpliwości, iż na obecnym etapie postępowania sądowego konieczne będzie uiszczenie przez skarżącą wpisu od skargi, którego wysokość wynosi 200 zł. Natomiast wysokość innych kosztów sądowych, np. opłat kancelaryjnych (m. in. opłat za wydanie kopii, czy odpisu dokumentu z akt sprawy - odpowiednio 2 lub 10 zł za każdą stronę dokumentu, opłaty za sporządzenie uzasadnienia wyroku -100 zł), czy wydatków (np. kosztów dojazdu do Sądu) nie jest obecnie znana, ponieważ zależna będzie od przebiegu sprawy. Zatem konieczność ich opłacenia powstanie być może w przyszłości na dalszym etapie postępowania sądowego. Podkreślić również należy, iż zasadą jest, że przyznanie prawa pomocy powinno być skierowane w pierwszej kolejności do osób, które znajdują się w bardzo trudnej sytuacji majątkowej. W przypadku skarżącej brak jest podstaw do przyjęcia, że jej sytuacja majątkowa jest bardzo trudna. Co miesiąc uzyskuje ona stały dochód, ma również zabezpieczone potrzeby bytowe. Nie można zatem stwierdzić, że pozostaje w ubóstwie. To uzasadnia odmowę zwolnienia wnioskodawczyni ze wszystkich kosztów sądowych. Ponieważ jednak ujawniony dochód jest jedynym dochodem K. G. uwzględniając to, że z tej kwoty wnioskodawczyni ponosi koszty utrzymania, zakupu żywności, jest w podeszłym wieku itd. należy stwierdzić, że jednorazowe uiszczenie najwyższej opłaty spośród wszystkich kosztów sądowych, to jest wpisu od skargi w wysokości 200 zł stanowi znaczne obciążenie dla jej budżetu. A skoro od jego uiszczenia uzależnione jest rozpoznanie skargi, to odmowa zwolnienia od wpisu pozbawiałaby stronę możliwości rozpoznania skargi przez sąd - zasadne jest zwolnienie skarżącej z kosztów w zakresie częściowym obejmującym zwolnienie od uiszczenia wpisu. Pozostałe koszty, zdecydowanie niższe od kwoty wpisu, ponadto rozłożone w czasie (na etapie całego postępowania sądowego) pozostają w zakresie jej zdolności finansowych.
Uwzględniając powyższe, na podstawie art. 258 § 1 i § 2 pkt 7 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, postanowiono jak w sentencji.