Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Małgorzata Boniecka - Płaczkowska po rozpoznaniu w dniu 6 maja 2022 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skargi A. D. i J. P. na pismo Ministra Rozwoju i Technologii z dnia [...] listopada 2021 r., nr [...] w przedmiocie informacji o umorzeniu postępowania z mocy prawa postanawia I. odrzucić skargę, II. zwrócić skarżącym A. D. i J. P. solidarnie kwotę 200 (dwieście) złotych tytułem uiszczonego wpisu sądowego.
A. D. i J. P. wnieśli skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie na pismo Ministra Rozwoju i Technologii z 5 listopada 2021 r. [...] informujące o umorzeniu postępowania z mocy prawa.
W odpowiedzi na skargę organ wniósł o odrzucenie, ewentualnie o oddalenie skargi. Wskazał, że umorzenie postępowania o stwierdzenie nieważności decyzji Komisji Odwoławczej do Spraw Wywłaszczenia przy Ministrze Spraw Wewnętrznych z [...] stycznia 1963 r., nr [...] w przedmiocie odmowy ustalenia i przyznania odszkodowania za nieruchomość położoną w [...] , przy ul. [...] nastąpiło z mocy prawa z dniem 16 września 2021 r., natomiast pismem z 5 listopada 2021 r. poinformowano jedynie strony o powyższym.
Organ podkreślił, że pismo z 5 listopada 2021 r. nie spełnia przesłanek do uznania go za decyzję administracyjną. Pismo to nie zostało podpisane z powołaniem się na upoważnienie organu (Ministra) do wydawania aktów administracyjnych. Przede wszystkim pismo to nie rozstrzyga władczo o prawach lub obowiązkach żadnych podmiotów. W piśmie poinformowano jedynie strony o umorzeniu postępowania z mocy prawa, z dniem 16 września 2021 r., tj. z dniem wejścia w życie ustawy z 11 sierpnia 2021 r. o zamianie ustawy - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2021 r., poz. 1491, powoływanej dalej jako "nowelizacja k.p.a."). Organ wskazał, że stosownie do treści art. 2 ust. 2 ustawy nowelizującej k.p.a. postępowanie administracyjne w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji lub postanowienia, wszczęte po upływie trzydziestu lat od dnia doręczenia lub ogłoszenia decyzji lub postanowienia i niezakończone przed dniem wejścia w życie ustawy ostateczną decyzją lub postanowieniem, umarza się z mocy prawa. Organ wyjaśnił, że z przepisu tego wynika, że ustawodawca przewidział umorzenie z mocy prawa postępowań, w związku z wystąpieniem okoliczności faktycznych, bez zamieszczenia przepisu stanowiącego podstawę prawną do wydania w tym zakresie decyzji deklaratoryjnej stwierdzającej to umorzenie. Zdaniem organu brak jest możliwości ponownego umorzenia tego samego postępowania w drodze decyzji wydanej na podstawie art. 105 § 1 k.p.a.
Jak wynika z akt sprawy orzeczenie z [...] stycznia 1963 r. zostało doręczone stronom 21 stycznia 1963 r. Tym samym termin na złożenie wniosku o stwierdzenie nieważności określony w art. 2 ust. 2 nowelizacji k.p.a. upłynął 21 stycznia 1993 r. W ocenie organu, niewątpliwie doszło do umorzenia postępowania z mocy prawa, skoro wniosek o stwierdzenie nieważności orzeczenia został złożony dopiero 26 sierpnia 2013 r.
W związku z otrzymaną odpowiedzią organu na skargę skarżący w piśmie z 1 marca 2022 r. uzupełnili skargę. Wskazali, że nie podzielają poglądu, iż organ nie był zobowiązany do wydania decyzji administracyjnej o umorzeniu postępowania, a wystarczającym do zakończenia sprawy było jedynie doręczenie "pisma informacyjnego" o umorzeniu. Podnieśli, że "pismo informacyjne" nie daje jakiejkolwiek możliwości kwestionowania tego rodzaju rozstrzygnięcia, gdyż jest to akt administracyjny faktycznie niezaskarżalny, co uniemożliwia przeprowadzenie jego zgodności z prawem i to zarówno na drodze postępowania administracyjnego, jak i sądowoadministracyjnego. Zaznaczyli, że niezależnie od tego, czy umorzenie postępowania nastąpiło z mocy samego prawa, czy też nie, koniecznym jest potwierdzenie tego decyzją administracyjną, co pozwoli na zbadanie prawidłowości rozstrzygnięcia. Wskazali, że organ w istocie wydał decyzję administracyjną, która została jednak niewłaściwe oznaczona jako "pismo informacyjne". Natomiast w sytuacji, gdy faktycznie decyzja nie została wydana to postępowanie administracyjne w rzeczywistości nie zostało skutecznie przez organ umorzone i toczy się nadal, aż do chwili wydania przez organ decyzji administracyjnej, która spełni wszelkie wymogi prawne postawione temu rodzajowi aktów administracyjnych.