Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Agnieszka Jędrzejewska - Jaroszewicz (spr.) po rozpoznaniu w dniu 25 października 2017 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku o wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji w sprawie ze skargi M. S. i H. M. na decyzję Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia [...] czerwca 2017 r., nr [...] w przedmiocie umorzenia postępowania administracyjnego postanawia: odmówić wstrzymania wykonania zaskarżonej decyzji.
M. S. oraz H. M., reprezentowani przez adwokata M. W., pismem z dnia 9 sierpnia 2017 r. wnieśli do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie skargę na decyzję Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia [...] czerwca 2017 r., nr [...], utrzymującą w mocy decyzję Wojewody [...] z dnia [...] sierpnia 2016 r., nr [...], umarzającą postępowania administracyjne w sprawie potwierdzenia prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia przez F. M. nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej w miejscowości R., powiat D., województwo w. W niniejszej skardze został zawarty wniosek o wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje.
Zgodnie z dyspozycją art. 61 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, dalej "p.p.s.a."), zasadą postępowania sądowoadministracyjnego jest to, że wniesienie skargi nie wstrzymuje wykonania aktu lub czynności. Jednakże sąd może na wniosek skarżącego wydać postanowienie o wstrzymaniu wykonania w całości lub w części aktu lub czynności, o których mowa w § 1, jeżeli zachodzi niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody lub spowodowania trudnych do odwrócenia skutków, z wyjątkiem przepisów prawa miejscowego, które weszły w życie, chyba że ustawa szczególna wyłącza wstrzymanie ich wykonania (art. 61 § 3 p.p.s.a.).
Przesłanką wstrzymania zaskarżonego aktu jest zajście niebezpieczeństwa wyrządzenia znacznej szkody lub spowodowania trudnych do odwrócenia skutków. Nie chodzi przy tym o jakiekolwiek skutki i jakąkolwiek szkodę, ale o szkodę i skutki kwalifikowane, tzn. przekraczające normalne następstwa związane z wykonywaniem aktu. Z przepisu tego wynika, że sąd może wstrzymać wykonanie danego aktu administracyjnego uzależniając takie rozstrzygnięcie od zdarzeń przyszłych, będących spodziewanym skutkiem wykonania aktu lub czynności albo w drodze egzekucji administracyjnej albo w wyniku działań osób trzecich realizujących swoje uprawnienia lub obowiązki. "Niebezpieczeństwo" zaistnienia "znacznej szkody" lub "trudnych do odwrócenia skutków" musi wynikać z racjonalnej oceny zakresu, zasad i trybu wykonania aktu w czasie zawisłości skargi w danej sprawie sądowoadministracyjnej.
Zasadnicze znaczenie dla oceny dopuszczalności przyznania ochrony na podstawie art. 61 § 3 p.p.s.a. nie decyduje rodzaj aktu będącego przedmiotem skargi, ale to, czy w postępowaniu sądowoadministracyjnym prowadzonym w granicach sprawy zakończonej rozstrzygnięciem administracyjnym, w wyniku wstrzymania wykonania tego aktu, nastąpi ochrona interesu strony, dysponującej przyznanymi jej przez konkretną normę prawną uprawnieniami (postanowienie NSA z dnia 9 maja 2012 r., sygn. akt II OZ 356/12). Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem, przedmiotem udzielenia ochrony tymczasowej mogą być jedynie takie akty lub czynności, które nadają się do wykonania. Przez wykonanie aktu administracyjnego należy rozumieć spowodowanie w sposób dobrowolny lub doprowadzenie w trybie przymusu państwowego (egzekucji administracyjnej) do takiego stanu rzeczy, który jest zgodny z rozstrzygnięciem zawartym w danym akcie. Nie każdy, zatem akt administracyjny kwalifikuje się do tak rozumianego wykonania, a co za tym idzie nie każdy wymaga wykonania. Wykonaniu podlegać mogą jedynie akty administracyjne, z którymi wiąże się dla strony obowiązek określonego działania, zaniechania lub nakaz znoszenia zachowania innych podmiotów (por. Z. Kmieciak. Glosa do postanowienia NSA z dnia 23 stycznia 1997 r., sygn. akt SA/Rz 1382/96, publ. OSP 1998 r., z. 3, poz. 54). Wstrzymanie wykonania dotyczy więc sytuacji, gdy zaskarżony akt wywołuje skutki materialnoprawne (por. postanowienia NSA z dnia 29 lutego 2012 r., sygn. akt II OZ 116/12; z dnia 10 sierpnia 2017 r., sygn. akt I GZ 188/17). Wobec tego nie każdy akt administracyjny kwalifikuje się do tak rozumianego wykonania, a więc nie każdy wymaga wykonania. Nie kwalifikują się do wykonania te spośród aktów prawnych, które dla sprowadzenia stanu prawnego lub faktycznego w nim określonego nie wymagają czynności podmiotów uprawnionych.
Przedmiot niniejszej skargi stanowi decyzja Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia z dnia [...] czerwca 2017 r., utrzymująca w mocy decyzję Wojewody [...] z dnia [...] sierpnia 2016 r. umarzającą postępowania administracyjne w sprawie potwierdzenia prawa do rekompensaty.
Decyzja powyższa nie nakłada na stronę skarżącą żadnych obowiązków, które mogłyby być wykonane dobrowolnie lub w sposób przymusowy. Brak jest zatem przymiotu wykonalności, co uniemożliwia wstrzymanie wykonania decyzji. Wskazana decyzja nie nadaje się do wykonania i nie wymaga wykonania, rozumianego jako spowodowanie w sposób dobrowolny lub doprowadzenie w trybie egzekucji do takiego stanu rzeczy, który jest zgodny z rozstrzygnięciem zawartym w tym akcie. Sąd podkreśla, że decyzja umarzająca postępowania ma charakter wyłącznie procesowy, kończąc postępowanie administracyjne bez merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy administracyjnej. Decyzja umarzająca postępowania administracyjne zatem niewątpliwie nie mieści się w katalogu decyzji nadających się do wykonania i już chociażby z tego powodu wniosek strony skarżącej nie mógł zostać uwzględniony.
Mając powyższe na uwadze, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie orzekł jak w sentencji na podstawie art. 61 § 3 oraz § 5 p.p.s.a.