sygn. akt I SA/Rz 442/21 Rzeszów, 3 września 2021 r. P O S T A N O W I E N I E Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Jacek Surmacz po rozpoznaniu w dniu 3 września 2021 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skarg Z.D., M.D. i K.D. na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] z dnia [...] kwietnia 2021 r. nr [...] w przedmiocie stwierdzenia niedopuszczalności zażalenia - postanawia - 1. odrzucić skargi M.D. i K.D., 2. uchylić postanowienia referendarza sądowego z 5 sierpnia 2021 r. o sygn. I SPP/Rz 111/21 odmawiające przyznania M.D. prawa pomocy oraz o sygn. I SPP/Rz 112/21 odmawiające przyznania K.D. prawa pomocy, 3. umorzyć postępowania w przedmiocie wniosków M.D. i K.D. o przyznanie prawa pomocy.
Marszałek Województwa [...] (dalej: organ I instancji) [...] stycznia 2021 r. wystawił i przekazał do realizacji tytuł wykonawczy nr [...] w związku z nieuiszczeniem przez Z.D. (dalej: skarżąca), opłat rocznych za lata 2019 i 2020 z tytułu wyłączenia gruntów z produkcji rolnej. W oparciu o powyższy tytuł wykonawczy, organ I instancji dokonał zajęcia wierzytelności skarżącej z rachunku bankowego.
Pismem z 8 lutego 2021 r. skarżąca złożyła skargę na czynność egzekucyjną, wnosząc o umorzenie egzekucji oraz zwolnienie środków z rachunku bankowego. Organ I instancji wezwał skarżącą do sprecyzowania podstawy skargi w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, a następnie pismem z [...] marca 2021 r. nr [...] zawiadomił skarżącą o pozostawieniu bez rozpoznania skargi na czynność egzekucyjną, powołując się na to, że odpowiedź na wezwanie organu została nadana przez skarżącą z uchybieniem siedmiodniowego terminu.
Na zawiadomienie z [...] marca 2021 r. skarżąca wniosła do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] (organ II instancji) "wniosek o reasumpcję stanowiska", zakwalifikowany przez organ odwoławczy jako zażalenie.
Postanowieniem z dnia [...] kwietnia 2021 r. nr [...] organ II instancji stwierdził niedopuszczalność zażalenia skarżącej na pismo organu I instancji z [...] marca 2021 r. o pozostawieniu bez rozpoznania skargi na czynność egzekucyjną.
Na powyższe postanowienie organu II instancji, pismem nadanym 20 maja 2021 r. skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie wnieśli Z.D., M.D. i K.D. Na podstawie zarządzeń Przewodniczącego Wydziału I z 30 czerwca 2021 r., Z.D., M.D. i K.D. zostali wezwani do uiszczenia wpisów sądowych od skarg w kwocie 100 zł. W odpowiedzi na powyższe wezwania, ich adresaci złożyli wnioski o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych.
Postanowieniami z 5 sierpnia 2021 r. referendarz sądowy w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Rzeszowie wydał postanowienia, którymi odmówił przyznania prawa pomocy we wnioskowanym zakresie M.D. (sygn. I SPP/Rz 111/21), K.D. (sygn. I SPP/Rz 112/21) i Z.D. (sygn. I SPP/Rz 113/21). Na powyższe postanowienia sprzeciw złożyli ich adresaci.
Zarządzeniem z 3 września 2021 r. Przewodniczący Wydziału I uchylił zarządzenia z 30 czerwca 2021 r. o wezwaniu M.D. i K.D. do uiszczenia wpisów sądowych od skarg.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie miał na uwadze, co następuje.
Merytoryczne rozpatrzenie zasadności skargi poprzedzone jest w postępowaniu przed sądem administracyjnym badaniem dopuszczalności jej wniesienia. Stwierdzenie braku którejś z przesłanek dopuszczalności zaskarżenia uniemożliwia nadanie skardze dalszego biegu, co w konsekwencji prowadzi do odrzucenia skargi. Jedną z przesłanek dopuszczalności skargi jest jej wniesienie przez uprawniony podmiot (zob. postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z 13 listopada 2012 r., sygn. akt I OSK 2633/12).
Zgodnie z art. 50 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2019 r., poz. 2325 ze zm., dalej: P.p.s.a.), uprawnionym do wniesienia skargi do sądu administracyjnego jest każdy, kto ma w tym interes prawny, prokurator, Rzecznik Praw Obywatelskich, Rzecznik Praw Dziecka oraz organizacja społeczna w zakresie jej statutowej działalności, w sprawach dotyczących interesów prawnych innych osób, jeżeli brała udział w postępowaniu administracyjnym (§ 1). Uprawnionym do wniesienia skargi jest również inny podmiot, któremu ustawy przyznają prawo do wniesienia skargi (§ 2).