skargę w przedmiocie stwierdzenia nieważności decyzji.
Tezy

Dopuszczalność skargi do Naczelnego Sądu Administracyjnego na decyzję centralnego organu administracji wydaną w pierwszej instancji jest możliwa tylko i wyłącznie wówczas, gdy strona uprzednio skorzystała z wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy.

Sentencja

postanawia odrzucić skargę w przedmiocie stwierdzenia nieważności decyzji.

Uzasadnienie

Skład sądzący wskazuje, że skład siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego w uchwale z dnia 9 grudnia 1996 r. OPS 4/96 /ONSA 1997 nr 2 poz. 44/ wyjaśnił, iż w sprawie, w której naczelny organ administracji państwowej wydaje decyzję w pierwszej instancji w postępowaniu określonym przepisami kodeksu postępowania administracyjnego, skargę do Naczelnego Sądu Administracyjnego można wnieść stosownie do art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. nr 74 poz. 368 ze zm./, po wyczerpaniu wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy określonego w art. 127 par. 3 Kpa.

W uzasadnieniu powyższej uchwały powiększony skład sędziowski wyjaśnił m.in., że ustawa o NSA znacznie rozszerzyła zakres kognicji sądu administracyjnego, istniała więc potrzeba sformułowania warunków dopuszczalności skargi w art. 34 ustawy o NSA w sposób ogólny, odnoszący się do różnych kategorii aktów i czynności z zakresu administracji publicznej, podejmowanych w różnych postępowaniach.

Konstrukcja dawnego art. 198 Kpa nie odpowiadała nowej właściwości sądu. Z tych też względów ustawodawca wprowadził regułę dzielącą sprawy będące przedmiotem skargi do sądu na takie, w których są przewidziane środki odwoławcze, i na takie, w których ustawa nie przewiduje środków odwoławczych.

Wskazuje się również na to, że wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy, o którym stanowi art. 127 par. 3 Kpa, spełnia wszystkie cechy odwołania poza dewolutywnością /por. np. wyrok NSA z dnia 24 maja 1983 r. I SA 1714/82 - ONSA 1983 Nr 1 poz. 35 czy uchwałę składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 13 lutego 1996 r. III AZP 23/95 - OSNAPU 1996 nr 15 poz. 205/. Nie ma też w tym wypadku większego znaczenia to, iż art. 127 par. 3 Kpa stanowi oczywiste odstępstwo od zasady dwuinstancyjności postępowania administracyjnego.

W uzasadnieniu wskazanej na wstępie uchwały składu siedmiu sędziów podnosi się również i to, że skorzystanie przez uprawniony podmiot z wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy jest dla niego korzystne, może bowiem prowadzić do wydania decyzji uwzględniającej żądanie, a więc może prowadzić do finalnego załatwienia sprawy bez potrzeby uruchamiania kontroli sądowej. Taka droga weryfikacji rozstrzygnięć administracyjnych realizuje też zasadę prymatu załatwienia sprawy w postępowaniu administracyjnym nad załatwieniem sprawy w postępowaniu sądowoadministracyjnym oraz zasadę szybkości i ekonomii procesowej.

Przyjmując powyższe reguły ustalone przez uchwałę składu siedmiu sędziów NSA z dnia 9 grudnia 1996 r. za zasadne, skład sądzący i w rozpatrywanej sprawie stwierdza, ze dopuszczalność skargi do NSA na decyzję centralnego organu administracji, jakim jest prezes Głównego Urzędu Ceł, wydaną w pierwszej instancji /odmowa stwierdzenia nieważności decyzji ostatecznej zawartej w Jednolitym Dokumencie Administracyjnym SAD/ byłaby możliwa tylko i wyłącznie wówczas, gdyby strona uprzednio skorzystała z wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy.

Z akt sprawy nie wynika, aby skarżąca spółka z o.o. zwracała się do prezesa GUC z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy w sprawie odmowy stwierdzenia nieważności decyzji ostatecznej.

W niniejszej sprawie prezes Głównego Urzędu Ceł w wydanej decyzji nieprawidłowo poinformował skarżącą spółkę o warunkach wniesienia skutecznej skargi do Naczelnego Sądu Administracyjnego, z uwzględnieniem art. 34 ust. 1 i 2 ustawy o NSA i art. 127 par. 3 Kpa, gdyż nie występuje tutaj jakakolwiek alternatywa, jeżeli chodzi o środki zaskarżenia od decyzji wydanej w pierwszej instancji przez centralny organ administracji. Ponieważ błędne pouczenie w wydanej decyzji prezesa GUC co do warunków wniesienia skargi do sądu administracyjnego na decyzję o odmowie stwierdzenia nieważności decyzji ostatecznej nie może szkodzić stronie, która zastosowała się do tego pouczenia, prezes Głównego Urzędu Ceł powinien w trybie art. 111 Kpa sprostować pouczenie o zasadach wniesienia skargi do sądu administracyjnego od wydanej decyzji, a strona ma prawo do wykorzystania przysługujących jej kolejnych uprawnień dla ochrony swych interesów.

Z tych zatem względów, na podstawie art. 34 ust. 1 i ust. 2 oraz art. 27 ust. 2 i art. 53 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym Sąd odrzucił skargę.

Strona 1/1