Starszy referendarz sądowy w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Opolu - Krzysztof Błasiak po rozpoznaniu w dniu 5 stycznia 2017 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku o przyznanie prawa pomocy w sprawie ze skargi P. B. na decyzję Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 3 marca 2016 r., Nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne, postanawia przyznać skarżącemu prawo pomocy w zakresie ustanowienia radcy prawnego.
Przedmiotem skargi P. B. (dalej skarżący) jest decyzja Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 3 marca 2016 r., Nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne.
Postanowieniem z dnia 23 czerwca 2016 r. odmówiono skarżącemu przyznania prawa pomocy w zakresie ustanowienia radcy prawnego. W uzasadnieniu wskazano, że skarżący dysponując dochodami w wysokości 1.660,34 zł oraz środkami pieniężnymi z tytułu zwrotu podatku dochodowego za 2015 r. w wysokości 858 zł był w stanie pokryć koszty związane z ustanowieniem zawodowego pełnomocnika.
W dniu 5 grudnia 2016 r. do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu wpłynął wniosek (sporządzony na urzędowym formularzu, o którym mowa w art. 252 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi [t.j. Dz. U. z 2016 r., poz.718] - zwanej dalej p.p.s.a.), w którym skarżący zwrócił się o przyznanie prawa pomocy w zakresie ustanowienia radcy prawnego.
Odnośnie swojej sytuacji rodzinnej, majątku i dochodach skarżący oświadczył, że gospodarstwo domowe prowadzi wspólnie z żoną, że jest właścicielem domu mieszkalnego o powierzchni [...] m² (wartości około 120.000 zł) i nieruchomości rolnej o powierzchni [...] ha (wartości około 5.000 zł), że ponosi stałe wydatki w wysokości 500 zł, oraz że oboje utrzymują się z dochodów uzyskiwanych ze stosunku pracy w wysokości łącznie 1.660 zł miesięcznie netto.
Rozpatrując na podstawie art. 258 § 2, pkt 7 p.p.s.a. wniosek o przyznanie prawa pomocy referendarz sądowy zważył, co następuje:
Zgodnie z treścią art. 245 § 2 w zw. z art. 246 § 1 pkt 2 p.p.s.a. przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej w zakresie częściowym obejmującym ustanowienie radcy prawnego następuje, gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny.
Tak ukształtowany charakter prawa pomocy wynika z tego, iż generalną zasadą postępowania sądowego, wyrażoną w art. 199 p.p.s.a., jest ponoszenie kosztów związanych z udziałem w postępowaniu.
Odstępstwo od tej zasady ma na celu zagwarantowanie prawa do sądu podmiotom, których obiektywnie nie stać na poniesienie kosztów postępowania. Zwolnienie od obowiązku ponoszenia kosztów postępowania powinno sprowadzać się więc jedynie do wypadków, w których zdobycie przez stronę środków na sfinansowanie udziału w takim postępowaniu jest rzeczywiście, obiektywnie niemożliwe (por. postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 6 października 2004 r., GZ 71/04, ONSA i WSA 2005, nr 1, poz. 8). W tym kontekście należy wskazać, że oceniana jest zasadność wniosku w dwóch aspektach - z jednej strony z uwzględnieniem wysokości obciążeń, jakie strona musi ponieść w konkretnym postępowaniu, z drugiej zaś z uwzględnieniem jej możliwości finansowych (por. postanowienie NSA z 30 listopada 2005 r., sygn. akt II FZ 781/05, niepubl.).
W wykonaniu wezwania referendarza skarżący przekazał kserokopie: rozliczenia wynagrodzenia za pracę, rozliczenia opłat za zużycie wody, wyciągów bankowych, dowodów zapłaty zobowiązania pieniężnego oraz za wywóz nieczystości, faktury i paragonu fiskalnego potwierdzających zakup energii elektrycznej i węgla na opał.