Starszy referendarz sądowy w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Opolu - Krzysztof Błasiak po rozpoznaniu w dniu 23 czerwca 2016 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych oraz ustanowienia radcy prawnego, w sprawie ze skargi P. B. na decyzję Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 3 marca 2016 r., Nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne, postanawia 1. umorzyć postępowanie w sprawie przyznania prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych, 2. odmówić przyznania prawa pomocy w zakresie ustanowienia radcy prawnego.
Przedmiotem skargi P. B. (dalej skarżący) jest decyzja Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 3 marca 2016 r., Nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne.
W dniu 10 czerwca 2016 r. do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu wpłynął wniosek (sporządzony na urzędowym formularzu, o którym mowa w art. 252 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi [t.j. Dz. U. z 2016 r., poz. 718] - zwanej dalej p.p.s.a.), w którym skarżący zwrócił się o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych w całości oraz ustanowienia radcy prawnego.
Odnośnie swojej sytuacji rodzinnej, majątku i dochodach skarżący oświadczył, że gospodarstwo domowe prowadzi wspólnie z żoną, że jest właścicielem domu mieszkalnego (o wartości około 120.000 zł) i nieruchomości rolnej o powierzchni [...] ha (o wartości około 5.000 zł), że ponosi wydatki związane z płatnościami za media, podatek, telefon i leczenie łącznie w kwocie 346 zł, oraz że oboje utrzymują się z dochodów uzyskiwanych ze stosunku pracy w wysokości łącznie 1.660 zł miesięcznie netto.
Rozpatrując na podstawie art. 258 § 2, pkt 7 p.p.s.a. wniosek o przyznanie prawa pomocy referendarz sądowy zważył, co następuje:
Przepisy ustawy o postępowaniu przed sądami administracyjnymi wyróżniają dwa rodzaje zwolnień od kosztów sądowych (zgodnie art. 211 - 213 p.p.s.a. opłat sądowych - wpisu i opłaty kancelaryjnej oraz zwrotu wydatków) - zwolnienie z mocy ustawy i zwolnienie przyznane przez sąd.
W art. 239 p.p.s.a. ustawodawca wprowadził podmiotowe i przedmiotowe zwolnienia od kosztów sądowych. Wśród zwolnień przedmiotowych w art. 239 pkt 1 lit. e) p.p.s.a. znajdują się sprawy z zakresu ubezpieczeń społecznych, do których należą m.in. szeroko rozumiane sprawy związane z płatnością składek na ubezpieczenie społeczne.
Zatem złożenie wniosku o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych, gdzie przedmiotem sprawy sądowoadministracyjnej jest skarga na decyzję w sprawie umorzenia zaległości z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne, sprawia, iż postępowanie zakresie zwolnienia od kosztów sądowych stało się bezprzedmiotowe. Skarżący został już bowiem z nich zwolniony na podstawie powołanego wyżej przepisu prawa. W związku z tym rozpoznanie wniosku w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych w niniejszej sprawie stało się zbędne i takie postępowanie - zgodnie z art. 249a p.p.s.a. - należało umorzyć.
W świetle wskazanych wyżej przepisów prowadzenie postępowania o przyznanie prawa pomocy należy ograniczyć zatem do wniosku o ustanowienie zawodowego pełnomocnika.
Zgodnie z treścią art. 245 § 2 w zw. z art. 246 § 1 pkt 2 p.p.s.a. przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej w zakresie częściowym obejmującym ustanowienie radcy prawnego następuje, gdy osoba ta wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny.