Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach w składzie: Przewodniczący: Sędzia WSA Mirosław Surma po rozpoznaniu w dniu 27 marca 2014 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku H. Z. o przywrócenie terminu do wniesienia skargi w sprawie ze skargi H. Z. na decyzję Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego z dnia [...] 2013 r. nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia należności składkowych postanawia: odrzucić wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia skargi.
H. Z. (dalej zwana "skarżącą") złożyła skargę do WSA w Kielcach na decyzję Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego z dnia [...] 2013 r. nr [...] w sprawie odmowy umorzenia należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne rolników. Postanowieniem z dnia 12 sierpnia 2013 r. WSA w Kielcach odrzucił skargę z powodu wniesienia jej po upływie ustawowego terminu.
W dniu 28 sierpnia 2013 r. do WSA w Kielcach skarżąca złożyła wniosek w sprawie prawa pomocy, w wyniku którego postanowieniem z dnia 6 września 2013 r. Sąd ustanowił dla H. Z. adwokata. W dniu 8 października 2013 r. Okręgowa Rada Adwokacka w K. wyznaczyła dla skarżącej pełnomocnika w osobie adwokata J. S..
W dniu 16 września 2013 r. skarżąca złożyła do WSA w Kielcach wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia skargi, motywując go pomyłką oraz brakiem wiedzy o tym, że skargę należało wnieść za pośrednictwem placówki terenowej KRUS w O. Ś.. Odpis tego pisma Sąd przesłał do organu, który wydał skarżoną decyzję. W odpowiedzi organ wniósł o nieuwzględnianie wniosku. Zaznaczył przy tym, że skarżąca posiadała wiedzę o terminie i sposobie wniesienia skargi, gdyż była o tym prawidłowo pouczona.
Postanowieniem z dnia 17 października 2013 r. WSA w Kielcach odrzucił wniosek skarżącej o przewrócenie terminu do wniesienia skargi, wskazując, że był on z mocy prawa niedopuszczalny, gdyż został złożony z pominięciem pośrednictwa organu. W uzasadnieniu orzeczenia Sąd wyjaśnił, że w sytuacji gdy wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia skargi składa strona działająca bez pomocy profesjonalnego pełnomocnika i robi to niezgodnie z art. 87 § 3 ustawy p.p.s.a., Sąd powinien pouczyć ją o wymogu zawartym w tym przepisie, względnie przesłać wniosek do organu, którego decyzja jest przedmiotem skargi. Sąd uznał jednak, że skarżąca w niniejszej sprawie złożyła wniosek o przywrócenie terminu, podczas gdy miała już ustanowionego profesjonalnego pełnomocnika, choć na tamten moment nie był on jeszcze personalnie wskazany.
Naczelny Sąd Administracyjny postanowieniem z dnia 13 grudnia 2013 r. sygn. akt II GZ 663/13 uchylił ww. postanowienie WSA w Kielcach z dnia
17 października 2013 r. Wskazał, że domniemanie działania pełnomocnika w ramach pełnomocnictwa powstaje dopiero wówczas, gdy właściwy organ (w tym wypadku Okręgowa Rada Adwokacka w K.) skieruje do sądu pismo wskazujące konkretną osobę, mającą pełnić tę funkcję. Do tego czasu brak podstaw, aby sądzić, że strona faktycznie korzysta z profesjonalnej pomocy.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach zważył, co następuje:
Stosownie do art. 85 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (j. t. Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.), zwanej dalej "ustawą p.p.s.a.", czynność w postępowaniu sądowym podjęta przez stronę po upływie terminu jest bezskuteczna. Dla ochrony stron przed tego rodzaju konsekwencjami ustawodawca przewidział instytucję przywrócenia terminu uregulowaną w art. 86 § 1 ustawy p.p.s.a. Zgodnie z powołanym przepisem, jeżeli strona nie dokonała w terminie czynności w postępowaniu sądowym bez swojej winy, sąd na jej wniosek postanowi o przywróceniu terminu do dokonania określonej czynności procesowej. W takiej sytuacji pismo z wnioskiem o przywrócenie terminu wnosi się do sądu, w którym czynność miała być dokonana, w ciągu siedmiu dni od czasu ustania przyczyny uchybienia terminu. Jednakże, zgodnie z art. 87 § 3 ustawy p.p.s.a., wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia skargi wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania są przedmiotem skargi. W piśmie tym należy uprawdopodobnić okoliczności wskazujące na brak winy w uchybieniu terminu. Równocześnie z wnioskiem strona powinna dokonać czynności, której nie dokonała w terminie