Doradca podatkowy nie może być pełnomocnikiem przed Naczelnym Sądem Administracyjnym w sprawie skargi na decyzję organu celnego.
Strona skarżąca, spółka jawna, udzieliła pełnomocnictwa doradcy podatkowemu do reprezentowania jej przed organami celnymi i podatkowymi oraz przed Naczelnym Sądem Administracyjnym w sprawach dotyczących szeregu zgłoszeń celnych.
Na podstawie tego pełnomocnictwa doradca podatkowy wniósł skargę na decyzję dyrektora izby celnej z 4.10.2002 r.
Przewodniczący wydziału Naczelnego Sądu Administracyjnego wezwał do uzupełnienia w terminie 7 dni, pod rygorem odrzucenia skargi, braków formalnych poprzez wyznaczenie pełnomocnika odpowiadającego wymogom określonym w art. 87 par. 1 i 2 Kpc albo podpisanie skargi przez stronę.
W odpowiedzi na powyższe zarządzenie pełnomocnik strony argumentował, że doradca podatkowy może być pełnomocnikiem przed NSA w sprawach celnych, których przedmiot ma bezpośredni wpływ na powstanie obowiązków podatkowych oraz obliczenie prawidłowej wysokości należnego zobowiązania.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje.
Zgodnie z art. 41 ust. 2 ustawy z dnia 5 lipca 1996 r. o doradztwie podatkowym /Dz.U. 2002 nr 9 poz. 86/, doradca podatkowy jest uprawniony do występowania w charakterze pełnomocnika w postępowaniu z zakresu sądowej kontroli decyzji administracyjnych w sprawach dotyczących obowiązków podatkowych.
Definicję pojęcia obowiązku podatkowego zawiera art. 4 par. 1 i 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa /Dz.U. nr 137 poz. 926 ze zm./. Obowiązkiem podatkowym jest nieskonkretyzowana powinność poniesienia przymusowego świadczenia pieniężnego w związku z zaistnieniem zdarzenia określonego w ustawie. Zakres podmiotowy obowiązku podatkowego, przedmiot opodatkowania, moment powstania obowiązku podatkowego oraz stawki podatkowe określają ustawy podatkowe.
Zgodnie z art. 3 pkt 1 ordynacji podatkowej, ilekroć w ustawie jest mowa o ustawach podatkowych - rozumie się przez to ustawy regulujące prawa i obowiązki organów podatkowych oraz podatników, płatników i inkasentów, a także ich następców prawnych oraz osób trzecich.
Przy takiej konstrukcji pojęcia obowiązku podatkowego nie sposób objąć jego zakresem obowiązku uiszczenia należności celnych.
Definicje pojęć należności celnych, długu celnego, dłużnika zawiera art. 3 ustawy z dnia 9 stycznia 1997 r. - Kodeks celny /Dz.U. nr 23 poz. 117 ze zm./. Właśnie z uwagi na odrębne uregulowanie problematyki celnej, w komentarzu do ordynacji podatkowej /B. Brzeziński, M. Kalinowski, A. Olesińska, Komentarz do ordynacji podatkowej, Toruń 1999, str. 14/, z pojęcia niepodatkowych należności budżetowych w rozumieniu przepisów ordynacji podatkowej wyłączono cła.
Przyznanie doradcom podatkowym ograniczonego prawa do reprezentowania stron w postępowaniu sądowym nie może być interpretowane rozszerzająco.
Konsekwencją uznania braku należytej reprezentacji strony skarżącej i nieusunięcia tego braku w wyznaczonym terminie jest odrzucenie skargi na podstawie art. 27 ust. 2 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. nr 74 poz. 368 ze zm./.