Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku Wydziału I: Barbara Romanczuk, po rozpoznaniu w dniu 27 października 2009 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku o przyznanie prawa pomocy w zakresie obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie adwokata w sprawie ze skargi J. J. na decyzję Dyrektora P. Oddziału Regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Ł. z dnia [...] sierpnia 2009 r. Nr [...] w przedmiocie utrzymania w mocy decyzji organu I instancji o uchylenie decyzji dotychczasowej i przyznaniu płatności bezpośrednich do gruntów rolnych w pomniejszonej wysokości p o s t a n a w i a przyznać prawo pomocy w zakresie całkowitym obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie adwokata.
J. J. wniosła o przyznanie prawa pomocy w zakresie obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie adwokata (k.22) podając we wniosku, iż pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym z trzyletnim synem. Wnioskodawczyni wskazała ponadto, iż źródłem utrzymania jej rodziny są alimenty otrzymywane na syna w wysokości 400 zł oraz pomoc finansowa z Ośrodka Pomocy Społecznej w formie różnego rodzaju zasiłków. Aktualnie skarżąca z pomocy społecznej otrzymuje w sumie kwotę 248 zł. Wnioskodawczyni jest osobą bezrobotną, bez prawa do zasiłku. W skład majątku skarżącej wchodzi drewniany dom o powierzchni [...] m² oraz nieruchomość rolna o powierzchni [...] ha. Wnioskodawczyni podkreśliła, iż jej obecna sytuacja materialna nie pozwala na pokrycie kosztów utrzymania jej rodziny. Natomiast z gospodarstwa rolnego o powierzchni [...] ha przeliczeniowego nie jest w stanie osiągnąć jakiegokolwiek dochodu, gdyż nie posiada żadnych maszyn rolniczych i wszystkie prace związane z uprawą wykonywane są za odpłatnością przez innych rolników. Na ten cel przeznaczane są również niewielkie dopłaty z Unii Europejskiej. Skarżąca dodatkowo podniosła, iż poza tym nie posiada żadnych zgromadzonych oszczędności i przedmiotów wartościowych (k. 16, 22-23).
W konkluzji wnioskodawczyni wywiodła, iż nie jest w stanie pokryć kosztów prowadzonego postępowania oraz ustanowienia adwokata bez uszczerbku utrzymania koniecznego siebie i rodziny.
Do wniosku J. J. dołączyła: decyzję z Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej (k. 17), zaświadczenie z Powiatowego Urzędu Pracy (k. 24) oraz decyzję w sprawie ustalenia podatku od nieruchomości (k. 25).
Zgodnie z treścią art. 245 § 2 w zw. z art. 246 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ( Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej w zakresie całkowitym obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego następuje, gdy osoba ta wykaże, iż nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania. Warunkiem przyznania przedmiotowego uprawnienia stronie, jest wykazanie przez nią, że nie ma żadnych środków na poniesienie jakichkolwiek kosztów postępowania. Na wnioskodawcy spoczywa zatem ciężar dowodu, w szczególności obowiązek wykazania braku możliwości poniesienia jakichkolwiek kosztów postępowania.
Instytucja zwolnienia od kosztów sądowych stanowi bowiem w istocie pomoc państwa dla osób, które z uwagi na ich trudną sytuację materialną nie mogą uiścić kosztów bez wywołania uszczerbku w koniecznych kosztach utrzymania siebie i rodziny.
W rozpatrywanej sprawie skarżąca J. J. spełniła ustawowe przesłanki do udzielenia jej prawa pomocy w zakresie całkowitym, a mianowicie w odniesieniu do zwolnienia od kosztów sądowych oraz ustanowienia adwokata.
W złożonym oświadczeniu wnioskodawczyni wykazała bowiem, iż źródłem utrzymania jej dwuosobowej rodziny pozostaje dochód z alimentów otrzymywanych na trzyletniego syna w kwocie 400 zł oraz świadczenia z pomocy społecznej w wysokości 248 zł. Majątek skarżącej stanowi drewniany dom o powierzchni 90 m² oraz nieruchomość rolna o powierzchni [...] ha ([...] ha przeliczeniowego). Wnioskodawczyni praktycznie nie uzyskuje żadnego dochodu z działalności rolniczej, albowiem uprawą jej ziemi zajmują się za odpłatnością inni rolnicy, gdyż skarżąca nie posiada żadnych maszyn rolniczych. Niski comiesięczny dochód nie wystarcza jej nawet na zaspokojenie wszystkich niezbędnych potrzeb bytowych jej rodziny, w tym utrzymanie małego dziecka, które samotnie wychowuje. Wnioskodawczyni poza tym nie posiada żadnego majątku, zgromadzonych oszczędności oraz przedmiotów wartościowych.
Powyższe okoliczności, a w szczególności niski dochód rodziny wnioskodawczyni, w połączeniu z brakiem zgromadzonych oszczędności pozwalają na stwierdzenie, iż J. J. nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów sądowych w sprawie niniejszej, bez uszczerbku utrzymania koniecznego siebie i rodziny.
Z przyczyn wskazanych powyżej, na podstawie art. 245 § 2 w zw. z art. 246 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi orzeczono jak w sentencji.