Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Aleksandra Łaskarzewska po rozpoznaniu w dniu 25 września 2013 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia A. Z. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z dnia 22 lipca 2013 r., sygn. akt II SO/Ol 28/11 o odmowie zwolnienia wnioskodawcy od kosztów sądowych w sprawie z wniosku A. Z. o wymierzenie Poczcie Polskiej S.A. Centrum Poczty Polskiej Oddziałowi Rejonowemu w Ostródzie grzywny w trybie art. 55 § 1 ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi postanawia: oddalić zażalenie.
Zaskarżonym postanowieniem z dnia 22 lipca 2013 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie odmówił A. Z. przyznania prawa pomocy w zakresie częściowym, obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych na podstawie art. 246 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm., dalej P.p.s.a.).
W uzasadnieniu postanowienia Sąd I wskazał, że według oświadczenia o stanie rodzinnym, majątku i dochodach, A. Z.i sam prowadzi gospodarstwo domowe. Jego majątek stanowią: "budynek mieszkalny do rozbiórki 111,54 m2", mieszkanie o powierzchni ok 36 m2 oraz nieruchomość rolna o powierzchni 0,59 ha, jest osobą ubogą, zarejestrowaną w urzędzie pracy jako osoba bezrobotna bez prawa do zasiłków.
Na wezwanie Sądu I instancji do uzupełnienia dokumentów, w piśmie z dnia 25 kwietnia 2013 r., wnioskodawca stwierdził, że nie posiada żadnych źródeł dochodu i tym samym nie ma źródła utrzymania. Podał, że nie ma możliwości przedstawienia wydatków na wyżywienie, gdyż jego rodzina wspomaga go w formie posiłków i artykułów spożywczych. Wnioskodawca wyjaśnił również, że w mieszkaniu mieszka, budynek mieszkalny i grunt o pow. 403 m², na którym jest posadowiony ten budynek, nie nadają się do jakiegokolwiek wykorzystania, podobnie jak działka o pow. 500 m², porośnięta krzewami i drzewami, na której znajdują się ponadto pozostałości fundamentów. Odnośnie zaś do nieruchomości rolnej o pow. 0,59 ha wyjaśnił, że jest ona wykorzystywana pod uprawę warzyw na własny cel.
Po rozpatrzeniu sprzeciwu od orzeczenia referendarza sądowego z dnia 9 maja 2013 r., zaskarżonym postanowieniem Wojewódzki Sąd Administracyjny odmawiając przyznania prawa pomocy stwierdził, że skarżący uniemożliwił Sądowi dokonanie oceny, jak w rzeczywistości kształtuje się jego sytuacja majątkowa. Skarżący, podnosząc, że jest osobą ubogą, nie ujawnił źródła utrzymania siebie i źródła finansowania ponoszonych wydatków. Podał, że wszelkie wydatki związane z utrzymaniem jego i jego majątku ponosi rodzina, która nie prowadzi jednak z nim gospodarstwa domowego. Wnioskodawca nie wskazał zatem, kto rzeczywiście udziela mu tej pomocy, w jakiej formie i zakresie. Ponadto, bez wyjaśnienia pozostawił również kwestie związane z posiadanymi nieruchomościami, w szczególności dotyczące ich przeznaczenia i wartości. Skarżący jest właścicielem mieszkania i trzech działek o powierzchni 403 m2, 500 m2 i 0,59 ha. Z treści znajdujących się w aktach sprawy kopii aktów notarialnych wynika, że wszystkie nieruchomości są wolne od obciążeń, jedna działka jest zabudowana zakwalifikowanym do rozbiórki budynkiem mieszkalnym, natomiast dwie pozostałe są niezabudowane. Dane o rodzajach działek, ich przeznaczeniu, położeniu i wartości zostały przez skarżącego usunięte. W ocenie Sądu I instancji, skarżący nie pozwolił określić stanu posiadanego majątku i jego wartości, co uniemożliwiło ustalenie możliwości wykorzystania jego potencjału. Sąd I instancji podkreślił, że osoba ubiegająca się o przyznanie prawa pomocy winna mieć świadomość, że domagając się przyznania tego prawa musi uprawdopodobnić okoliczności przemawiające za uwzględnieniem złożonego wniosku.