Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Wojciech Jakimowicz po rozpoznaniu w dniu 23 lutego 2018 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia Stowarzyszenia [..] z siedzibą w W. na zarządzenie Przewodniczącego Wydziału II Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 11 stycznia 2018 r., sygn. akt: II SA/Wa 2162/17 o wezwaniu do uiszczenia wpisu sądowego od skargi w sprawie ze skargi Stowarzyszenia [..] z siedzibą w W. na decyzję Nadleśniczego Nadleśnictwa M. z dnia [..] października 2017 r., znak: [..] w przedmiocie odmowy udostępnienia informacji publicznej postanawia: oddalić zażalenie.
Pismem z dnia 29 listopada 2017 r. Stowarzyszenie [..] z siedzibą w W. wniosło skargę na decyzję Nadleśniczego Nadleśnictwa M. z dnia [..] października 2017 r., znak: [..], którą odmówiono Stowarzyszeniu udzielenia informacji publicznej w zakresie żądania objętego wnioskiem z dnia 24 sierpnia 2017 r.
Zarządzeniem z dnia 11 stycznia 2018 r., sygn. akt: II SA/Wa 2162/17 wezwano skarżące Stowarzyszenie do uiszczenia wpisu sądowego od skargi, na podstawie art. 220 § 1 i 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j.: Dz.U. z 2017 r., poz. 1369), w kwocie 200 zł określonej stosownie do § 2 ust. 6 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 16 grudnia 2003 r. w sprawie wysokości oraz szczegółowych zasad pobierania wpisu w postępowaniu przed sądami administracyjnymi.
Stowarzyszenie pismem z dnia 19 stycznia 2018 r. wniosło zażalenie na powyższe zarządzenie podnosząc, że jest organizacją pożytku publicznego, a zawisła sprawa jest jej sprawą własną, związaną z realizacją misji i celów statutowych Stowarzyszenia i związana jest z przysługującym mu prawem do informacji, co uzasadnia twierdzenie, że Stowarzyszenie nie ma obowiązku ponoszenia opłat sądowych w niniejszej sprawie.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zażalenie nie ma usprawiedliwionych podstaw. Zgodnie z art. 199 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j.: Dz.U. z 2017 r., poz. 1369), zwanej dalej p.p.s.a., strony ponoszą koszty postępowania związane ze swoim udziałem w sprawie, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. W przepisie tym została wyrażona ogólna zasada, zgodnie z którą obowiązkiem jest ponoszenie przez strony kosztów postępowania, w tym kosztów sądowych. Wszystkie odstępstwa od tej zasady, wynikające z regulacji szczególnych muszą być traktowane jako wyjątki podlegające wykładni ścisłej, a niekiedy wręcz zawężającej (por. M. Jagielska, J. Jagielski, P. Gołaszewski w: R. Hauser, M. Wierzbowski (red.): Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, Komentarz, Warszawa 2017, s. 756), przy czym niewątpliwie w wykładni przepisów zawierających wyjątki od zasady ogólnej ponoszenia kosztów postępowania należy mieć na uwadze konstytucyjną zasadę równości, zgodnie z którą wszyscy są wobec prawa równi i mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne (art. 32 ust. 1 Konstytucji RP). Jak podkreśla się w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego, "opłaty sądowe stanowią rodzaj daniny publicznej, a zwolnienie od ich ponoszenia stanowi odstępstwo od konstytucyjnego obowiązku ich powszechnego i równego ponoszenia, wynikającego z art. 84 Konstytucji RP. Dlatego też mogą być stosowane w sytuacjach wyjątkowych, gdy istnieją uzasadnione powody do przerzucenia ciężaru dotyczącego danej osoby na współobywateli" (por. postanowienie NSA z dnia 20 października 2011 r., II FZ 533/11; postanowienie NSA z dnia 15 grudnia 2016 r., II FZ 820/16).