Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Małgorzata Borowiec po rozpoznaniu w dniu 10 listopada 2015 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia M.L. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 20 maja 2015 r. sygn. akt II SA/Wa 469/15 w części dotyczącej odmowy przyznania prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych w sprawie ze skargi M.L. na uchwałę Zarządu Dzielnicy [...] z dnia [...] listopada 2014 r. nr [...] w przedmiocie umieszczenia na liście osób oczekujących na zawarcie umowy najmu lokalu mieszkalnego i odmowy zakwalifikowania do udzielenia pomocy mieszkaniowej poprzez przydział odrębnego lokalu postanawia oddalić zażalenie.
M.L. zwrócił się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie o przyznanie mu w niniejszej sprawie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych i ustanowienia adwokata. Z wniosku i nadesłanych przez skarżącego pism wynika, że prowadzi samodzielne gospodarstwo domowe. Skarżący, po przebytym [...], utrzymuje się z zasiłku chorobowego w wysokości 3.829,43 zł brutto (po potrąceniu komorniczym - 2.149,39 zł netto, kwota uzyskana w lutym 2015 r.). Mieszka w jednym lokalu wraz z córką i byłą żoną, które prowadzą odrębne gospodarstwa domowe. Podał, że ponosi stałe koszty utrzymania zajmowanego lokalu wspólnie z byłą żoną i córką. Wskazał, że czynsz wynosi 760 zł miesięcznie, opłata za energię elektryczną 250 zł miesięcznie, opał całoroczny (miał węglowy) 650 zł za tonę (zużycie w lokalu mieszkalnym wynosi około 11 ton rocznie). Do niezbędnych kosztów swojego utrzymania zaliczył wydatki na leczenie i rehabilitację - około 150-200 zł oraz swój udział w opłatach za mieszkanie i codzienne utrzymanie. Jednocześnie podał, że nie posiada żadnego majątku, ani oszczędności.
Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie postanowieniem z dnia 2 kwietnia 2015 r. sygn. akt II SA/Wa 469/15 przyznał skarżącemu prawo pomocy w zakresie ustanowienia adwokata z urzędu oraz odmówił przyznania prawa pomocy w zakresie obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych.
Od powyższego postanowienia M.L. wniósł sprzeciw, podnosząc, że jego miesięczne wydatki na wyżywienie wynoszą 300-400 zł, na odzież - 100 zł i na utrzymanie psa stróżującego - 50 zł. Ponadto nadesłał dokumenty w postaci potwierdzeń dokonania przelewu środków finansowych uzyskanych w poszczególnych miesiącach, wskazujące, że skarżący w lutym 2015 r. uzyskał kwotę 2.149,39 zł, w marcu 2015 r. - 1.738,40 zł, a w kwietniu 2015 r. - 1.419,70 zł.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie postanowieniem z dnia 20 maja 2015 r. sygn. akt II SA/Wa 469/15 przyznał M.L. prawo pomocy w zakresie ustanowienia adwokata z urzędu oraz odmówił przyznania prawa pomocy w zakresie obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych. W uzasadnieniu postanowienia podał, że w przedmiotowej sprawie nie zachodzi przesłanka przyznania skarżącemu prawa pomocy w zakresie całkowitym. Ze wszystkich przedstawionych przez stronę danych nie wynika, aby nie był ona w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania. Uwzględniając nawet wysokość malejącego zasiłku chorobowego skarżący jest w stanie samodzielnie ponosić koszty sądowe bez spowodowania uszczerbku w koniecznym utrzymaniu dla siebie. Sąd pierwszej instancji podkreślił, że M.L. skargę wniósł w dniu 26 lutego 2015 r. W tym okresie wysokość zasiłku chorobowego, który otrzymywał, wynosiła 2.149,39 zł. Z całokształtu nadesłanych danych wynika, że stałe koszty utrzymania w jednoosobowym gospodarstwie domowym skarżącego (w tym opłata z tytułu czynszu, opłata za energię elektryczną, opał całoroczny w lokalu o powierzchni około [...] m², jak również koszty leczenia) kształtują się na poziomie około 600 zł. W kwietniu 2015 r. strona dysponowała zatem kwotą około 900 zł, w marcu 2015 r. do dyspozycji strony, po dokonaniu opłat, pozostało około 1.200 zł, a w lutym 2015 r., gdy wniesiono skargę, skarżący dysponował - po dokonaniu opłat - kwotą około 1.600 zł. Skarżący powinien liczyć się z poniesieniem kosztów sądowych i zabezpieczyć odpowiednie środki na ich pokrycie. Zasadą jest bowiem, że to strona inicjująca postępowanie sądowoadministracyjne (a więc wnosząca skargę) ponosi koszty związane z udziałem w tym postępowaniu. W ocenie Sądu spełniona została natomiast przesłanka ustanowienia adwokata z urzędu.