Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Irena Kamińska po rozpoznaniu w dniu 23 lutego 2010 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia J. H. i T. H. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z dnia 24 listopada 2009 r., sygn. akt II SA/Rz 326/09 odmawiającego zwolnienia J. H. i T. H. od kosztów sądowych w sprawie z ich skargi na decyzję Podkarpackiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego w R. z dnia (...) lutego 2009 r. znak: (...) w przedmiocie wprowadzenia zmian w operacie ewidencji gruntów i budynków postanawia: oddalić zażalenie
Postanowieniem z dnia 24 listopada 2009 r., sygn. akt II SA/Rz 326/09 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie odmówił zwolnienia J. H. i T. H. od kosztów sądowych w sprawie z ich skargi na decyzję Podkarpackiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego w R. z dnia (...) lutego 2009 r. znak: (...) w przedmiocie wprowadzenia zmian w operacie ewidencji gruntów i budynków.
W uzasadnieniu postanowienia Sąd pierwszej instancji wskazał, iż w przedmiotowej sprawie T. i J. H. złożyli wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych.
Z wniosku tego, jak też pisma go uzupełniającego (z dnia 12 października 2009r.) wynika, iż wymienieni prowadzą wspólne gospodarstwo domowe wraz z 19-letnim, uczącym się synem. Są rolnikami uzyskującymi z prowadzonego gospodarstwa rolnego o powierzchni ok. 20 ha dochody w łącznej wysokości 1100 zł. Posiadają dom mieszkalny o powierzchni użytkowej 120 m.kw., do którego dobudowana jest część mieszkalna, z której korzystają ich dorosłe już dzieci wraz ze swymi rodzinami. Na terenie gospodarstwa znajdują się zabudowania gospodarcze w postaci m. in. obory (ok. 150 m.kw.) oraz stodoły (ok. 200 m.kw.). W skład majątku wnioskodawców wchodzi także samochód marki VV z roku 1998. Uzyskują oni również dopłaty do produkcji rolnej w wysokości ok. 8 000 zł rocznie, które - jak wskazują - wykorzystują wyłącznie na utrzymanie gospodarstwa, na zapłatę podatków, zakup nawozów i paliwa. Na comiesięczne wydatki skarżących składają się z kolei następujące kwoty: 800 zł (wyżywienie, przy czym żywność pochodzi głównie z własnego gospodarstwa), 300 zł (opłata za prąd, ubezpieczenie, gaz, opłata radiowotelewizyjna i za telefon), 300 zł (środki czystości, odzież, obuwie, składka na kościół, pomoc dla dzieci).
Z oświadczenia wnioskodawców wynika, iż opłatę od skargi kasacyjnej złożonej od postanowienia tut. Sądu z dnia 29 kwietnia 2009r. odrzucającego ich skargę na wskazaną na wstępie decyzję uiścili ze środków pozyskanych ze sprzedaży jaj kurzych i mleka krowiego. Obecnie jednak to źródło dochodu już nie istnieje, bowiem kury "przestały się nieść", nadto brak podmiotów chętnych do zakupu mleka. Wskazany środek zaskarżenia sporządził adwokat, którego wynagrodzenia jeszcze nie uiścili, a które ma zostać pobrane dopiero po zakończeniu sprawy.
Referendarz sądowy w Sądzie pierwszej instancji postanowieniem z dnia 30 października 2009r. odmówił przyznania wnioskodawcom prawa pomocy w żądanym przez nich zakresie.
W złożonym w ustawowym terminie sprzeciwie T. i J. H. wnieśli o choćby częściowe zwolnienie ich od kosztów sądowych, bowiem bez uszczerbku dla koniecznego utrzymania siebie i rodziny nie są w stanie ich ponieść z racji trudnej sytuacji materialnej, w jakiej się znaleźli.
Wydając zaskarżone postanowienie Sąd pierwszej instancji wskazał, iż T. oraz J. H. nie wykazali, iż w ich wypadku zachodzą okoliczności przemawiające za uwzględnieniem wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych.
Jak bowiem wynika z oświadczeń wyżej wymienionych dysponują oni - przy założeniu, iż dochody z tytułu dopłat do produkcji rolnej przeznaczają rzeczywiście na utrzymanie gospodarstwa rolnego, - miesięcznie kwotą 1100 zł. Przeznaczają ją na pokrycie wydatków, które, jak sami wskazali, wynoszą miesięcznie ok. 1400 zł. Powyższa rozbieżność między uzyskiwanymi dochodami a dokonywanymi wydatkami świadczy, w ocenie Sądu pierwszej instancji, iż albo wnioskodawcy wykorzystują środki z dopłat rolniczych także na realizację innych potrzeb niż tylko te związane z prowadzeniem produkcji rolnej albo też posiadają jeszcze inne, dodatkowe dochody, których źródeł nie ujawnili, a z których płynące środki przeznaczają na zaspokojenie różnego rodzaju potrzeb.