Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Małgorzata Borowiec Sędziowie: sędzia NSA Małgorzata Pocztarek (spr.) sędzia del. WSA Jacek Fronczyk Protokolant Anna Krakowiecka po rozpoznaniu w dniu 16 marca 2009 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej wniosku Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego pomiędzy Ministrem Rolnictwa i Rozwoju Wsi a Samorządowym Kolegium Odwoławczym w Poznaniu w przedmiocie wskazania organu właściwego do rozpoznania wniosku D. C. w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji Prezydium Powiatowej Rady Narodowej we Wrześni z dnia [...] lutego 1962 r. nr [...] w przedmiocie przejęcia na rzecz Skarbu Państwa nieruchomości rolnej położonej w K., stanowiącej własność W. S. postanawia: wskazać Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi jako organ właściwy w sprawie.
Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi wystąpił do Naczelnego Sądu Administracyjnego o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego z Samorządowym Kolegium Odwoławczym w Poznaniu w przedmiocie rozpatrzenia wniosku D. C. o stwierdzenie nieważności decyzji Prezydium Powiatowej Rady Narodowej we Wrześni z dnia [...] lutego 1962 r., znak [...] przejmującej na rzecz Skarbu Państwa nieruchomość rolną położoną w K. o pow. [...] ha, zapisaną w księdze wieczystej KW L. tom [...] wykaz [...], oznaczoną na planie parcelacyjnym nr [...], stanowiącą byłą własność W. S.
W uzasadnieniu wniosku organ wskazał, że Wojewoda Wielkopolski decyzją z dnia [...] lipca 2005 r., znak [...] odmówił stwierdzenia nieważności zaskarżonej decyzji podnosząc, iż przejęcie przedmiotowego gospodarstwa rolnego na własność Państwa odbyło się zgodnie z przepisami ustawy z dnia 12 marca 1958 r. o sprzedaży państwowych nieruchomości rolnych oraz uporządkowaniu niektórych spraw związanych z przeprowadzeniem reformy rolnej i osadnictwa rolnego (Dz.U. Nr 17, poz. 71 ze zm.).
Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi decyzją z dnia [...] września 2005 r., znak: [...] po rozpoznaniu odwołania H. M. i D. C. uchylił decyzję Wojewody Wielkopolskiego z dnia [...] lipca 2005 r. i umorzył postępowanie przed organem pierwszej instancji, podnosząc, że organem właściwym do rozpoznania wniosku D. C. jest samorządowe kolegium odwoławcze.
Wojewoda Wielkopolski uznając swoją niewłaściwość, postanowieniem z dnia [...] lutego 2006 r., znak: [...] przekazał w/w wniosek Samorządowemu Kolegium Odwoławczemu w Poznaniu, które postanowieniem z dnia [...] marca 2008 r., nr [...] przekazało przedmiotowy wniosek do rozpatrzenia Ministrowi Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Minister wskazał, że badając swoją właściwość kierował się utrwaloną linią orzeczniczą sądowoadministracyjną, zgodnie z którą postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji traktowane jest jako nowe postępowanie w sprawie i toczy się zgodnie z art. 157 § 1 K.p.a. Właściwy do stwierdzenia nieważności decyzji w przypadkach wymienionych w art. 156 K.p.a. jest organ wyższego stopnia, a jeżeli decyzja została wydana przez ministra lub samorządowe kolegium odwoławcze - ten organ. Właściwość rzeczowa organu administracyjnego do stwierdzenia nieważności decyzji jest oceniana według przepisów prawa materialnego, które stanowiły podstawę ustalenia właściwości organu przy wydawaniu kwestionowanej decyzji. W przypadku zmian w strukturze lub kompetencjach administracji publicznej ustala się organ, na który przeszła właściwość w tych sprawach.
Z akt sprawy wynika, że przejęcie przedmiotowych nieruchomości na rzecz Państwa nastąpiło na podstawie art. 9 ustawy z dnia 12 marca 1958 r. o sprzedaży państwowych nieruchomości rolnych oraz uporządkowaniu niektórych spraw związanych z przeprowadzeniem reformy rolnej i osadnictwa rolnego. Stosownie do treści art. 9 ust. 3 powołanej ustawy, w brzmieniu obowiązującym w dacie wydania decyzji, o przejęciu nieruchomości rolnych na własność Państwa orzekał organ administracji rolnej prezydium powiatowej rady narodowej, a o przejęciu nieruchomości leśnych - rejon lasów państwowych.