Wniosek w przedmiocie wskazania organu właściwego do rozpoznania wniosku J. C. w sprawie ustalenia prawa do zasiłku dla opiekuna
Uzasadnienie strona 5/5

Przepisy ustawy o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów nie zawierają żadnych przepisów dotyczących właściwości organów. Jest to spostrzeżenie istotne, albowiem wskazuje to na konieczność sięgnięcia w tym zakresie do ustawy o świadczeniach rodzinnych w odniesieniu do świadczenia pielęgnacyjnego, w tym także do przepisów o właściwości organów. Taki zabieg ustawodawcy trzeba też widzieć w szerszym kontekście. Można bowiem w przepisach innych ustaw specjalnych wprowadzających świadczenia powiązane ze świadczeniami rodzinnymi odnaleźć takie, gdzie ustawodawca wprost wskazuje organ właściwy do załatwienia wniosku. Na przykład w z art. 12 ust. 3 ustawy z dnia 7 grudnia 2012 r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2012, poz. 1548), ustawodawca określa wprost właściwość wójta, burmistrza lub prezydenta miasta w zakresie ustalania prawa do dodatku do świadczenia pielęgnacyjnego.

Brak wskazania organów właściwych w sprawie zasiłku dla opiekunów pozwala - w ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego - na odpowiednie zastosowanie do tego zasiłku wszystkich przepisów z ustawy o świadczeniach rodzinnych, o ile dotyczą one choćby pośrednio ustalania świadczeń pielęgnacyjnych. Do takich przepisów należy art. 23a ust. 1 u.ś.r.

Wreszcie dodać trzeba, że właściwość marszałka województwa w sprawach, w których znajdzie zastosowanie koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego została pośrednio potwierdzona przez samego ustawodawcę. W art. 14 ustawy o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów dokonano nowelizacji Ordynacji podatkowej, gdzie w art. 299 § 3 pkt 9 przyznano organom orzekającym w sprawie zasiłków dla opiekunów uprawnienie do uzyskania informacji wynikających ze spraw podatkowych. Co istotne, wskazano, że uprawnienie to przysługuje "wójtom, burmistrzom, prezydentom miast lub marszałkom województw w zakresie prowadzonych postępowań o przyznanie świadczeń rodzinnych, zasiłków dla opiekunów lub świadczeń pieniężnych wypłacanych w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów". Taka sama zmiana objęła art. 299 § 4 pkt 3 Ordynacji podatkowej, w zakresie dotyczącym uprawnienia organów do występowania o udzielenie danych o rachunkach bankowych podatników.

Treść przepisów Ordynacji podatkowej znowelizowanych przez ustawę o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów dodatkowo potwierdza, że marszałek województwa jest organem właściwym do rozpoznania wniosku o ustalenie prawa do zasiłku dla opiekunów w sprawach, w których następuje koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego.

Niezależnie Naczelny Sąd Administracyjny wyjaśnia, że nietrafne są wywody Marszałka dotyczące tego, jakoby zgodnie z art. 3 pkt 16 u.ś.r. A. C. (mąż J. C. - sprawującej opiekę nad osobą niepełnosprawną) miałby nie być "członkiem rodziny" w rozumieniu ustawy. Jak już wcześniej wskazano w sprawach nieuregulowanych w ustawie o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów stosuje się przepisy ustawy o świadczeniach rodzinnych dotyczące świadczeń pielęgnacyjnych (art. 10 ust. 1 ustawy o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów). Z kolei zgodnie z art. 23 ust. 1 u.ś.r. "ustalenie prawa do świadczeń rodzinnych oraz ich wypłata następują odpowiednio na wniosek [...] osób, na których, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy, ciąży obowiązek alimentacyjny". Koresponduje z tym art. 1 ustawy o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów, który stanowi, że ustawa ta "określa warunki nabywania oraz zasady ustalania i wypłacania zasiłków dla opiekunów osobom, które utraciły prawo do świadczenia pielęgnacyjnego [...]".

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że A. C., jako małżonek osoby ubiegającej się o zasiłek dla opiekuna na swoją rzecz, jest członkiem jej rodziny.

Wobec powyższego na podstawie art. 4 i art. 15 § 1 pkt 4 i § 2 P.p.s.a. orzeczono jak w sentencji.

Strona 5/5