Wniosek w przedmiocie wskazania organu właściwego do rozpatrzenia wniosku W.K. o stwierdzenie nieważności decyzji Marszałka Województwa [...] nr [...] uznającej wypłacone świadczenia rodzinne za nienależnie pobrane i zobowiązującej do zwrotu kwoty nienależnie pobranych świadczeń wraz z odsetkami
Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Aleksandra Łaskarzewska Sędziowie: Sędzia NSA Maciej Dybowski (spr.) Sędzia del. WSA Ewa Kręcichwost - Durchowska po rozpoznaniu w dniu 17 grudnia 2020 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej wniosku Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 30 kwietnia 2020 r. o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego pomiędzy Ministrem Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej a Samorządowym Kolegium Odwoławczym w [...] w przedmiocie wskazania organu właściwego do rozpatrzenia wniosku W.K. o stwierdzenie nieważności decyzji Marszałka Województwa [...] z dnia [...] lutego 2016 r. nr [...] uznającej wypłacone świadczenia rodzinne za nienależnie pobrane i zobowiązującej do zwrotu kwoty nienależnie pobranych świadczeń wraz z odsetkami postanawia wskazać Samorządowe Kolegium Odwoławcze w [...] jako organ właściwy do rozpatrzenia wniosku

Uzasadnienie strona 1/4

Wnioskiem z dnia 30 kwietnia 2020 r. Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, reprezentowany przez r.pr. P.G., wniósł o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego pomiędzy Ministrem Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej (dalej Minister) a Samorządowym Kolegium Odwoławczym w [...] (dalej Kolegium) przez wskazanie organu właściwego do rozpatrzenia wniosku W.K. (dalej zainteresowana) o stwierdzenie nieważności decyzji Marszałka Województwa [...] (dalej Marszałek) z dnia [...] lutego 2016 r. nr [...] (dalej decyzja z [...] lutego 2016 r.) uznającej wypłacone świadczenia rodzinne za nienależnie pobrane i zobowiązującej do zwrotu kwoty nienależnie pobranych świadczeń wraz z odsetkami.

W uzasadnieniu wniosku wskazano, że 28 października 2011 r. zainteresowana złożyła wniosek o przyznanie zasiłku rodzinnego wraz z dodatkami, które pobierała na mocy decyzji Burmistrza Miasta [...] (dalej Burmistrz) z 1 grudnia 2011 r. nr [...]. Z uwagi na zastosowanie przepisów o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego dnia 29 maja 2014 r. Burmistrz uchylił prawo do ww. świadczeń w okresie od 14 maja 2012 r. do 31 października 2012 r. Na mocy ostatecznej decyzji z [...] grudnia 2015 r. nr [...] (dalej decyzja z [...] grudnia 2015 r.) Marszałek odmówił zainteresowanej przyznania zasiłku rodzinnego wraz z dodatkami w postaci dodatku dyferencyjnego w okresie od 14 maja 2012 r. do 31 października 2012 r. wskazując, że w okresie tym państwem właściwym w pierwszej kolejności do wypłaty świadczeń rodzinnych w rozumieniu prawa Unii Europejskiej była Republika Federalna Niemiec. Dnia [...] lutego 2016 r. Marszałek wydał decyzję nr [...] (dalej decyzja z [...] lutego 2016 r.) o uznaniu świadczeń rodzinnych pobranych za okres od 1 maja 2012 r. do 31 października 2012 r. za nienależnie pobrane i wezwał zainteresowaną do spłaty kwoty 646,00 zł wraz z odsetkami ustawowymi naliczanymi od 1 czerwca 2012 r. do 31 grudnia 2015 r. i odsetkami ustawowymi za opóźnienie naliczanymi od 1 stycznia 2016 r. do dnia spłaty.

Dnia 15 lutego 2017 r. do Kolegium wpłynął wniosek zainteresowanej o stwierdzenie nieważności decyzji z [...] lutego 2016 r. Pismem z 29 stycznia 2020 r. Kolegium przekazało "odwołanie" [winno być "wniosek"] - na podstawie art. 65 § 1 kpa - Ministrowi.

Po przeanalizowaniu przepisów prawa dotyczących właściwości organu, Minister zakwestionował swoją właściwość do rozpatrzenia odwołania.

Zgodnie z art. 157 § 1 kpa, organem właściwym do stwierdzenia nieważności decyzji jest organ wyższego stopnia w stosunku do organu, który wydał kwestionowaną decyzję. Przedmiotowy wniosek dotyczy decyzji Marszałka Województwa, tj. organu samorządu województwa. Zgodnie z art. 17 pkt 1 kpa, organami wyższego stopnia w rozumieniu kodeksu w stosunku do organów jednostek samorządu terytorialnego są samorządowe kolegia odwoławcze, chyba że ustawy szczególne stanowią inaczej. W piśmie przekazującym przedmiotowy wniosek Kolegium powołało przepisy przejściowe, tj. art. 23 ust. 2 ustawy z dnia 7 lipca 2017 r. o zmianie niektórych ustaw związanych z systemami wsparcia rodzin (Dz. U. z 2017 r. poz. 1428, dalej ustawa zmieniająca) podnosząc, że przepis ten nie ma zastosowania w odniesieniu do wniosków o stwierdzenie nieważności. W ocenie Ministra skutkiem niezastosowania ww. przepisu winno być jednak zastosowanie przepisów ogólnych, tj. art. 17 pkt 1 kpa. Stanowisko takie potwierdza orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego w podobnych sprawach (postanowienie NSA z 14.12.2018 r. I OW 139/18).

Strona 1/4