Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Anna Lech Sędziowie Sędzia NSA Jerzy Bujko Sędzia NSA Anna Łukaszewska- Macioch (spr.) Protokolant Edyta Pawlak po rozpoznaniu w dniu 14 maja 2009r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej wniosku Prezydenta Miasta Rzeszowa o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego pomiędzy Prezydentem Miasta Rzeszowa a Naczelnikiem Pierwszego Urzędu Skarbowego w Rzeszowie w przedmiocie organu właściwego w sprawach prowadzenia egzekucji administracyjnej należności z tytułu nienależnie pobranych świadczeń rodzinnych postanawia: wskazać Prezydenta Miasta Rzeszowa jako organ właściwy w sprawie.
Prezydent Miasta Rzeszowa wnioskiem z dnia 22 stycznia 2009 r. wystąpił do Naczelnego Sądu Administracyjnego o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego pomiędzy Prezydentem Miasta Rzeszowa i Naczelnikiem Pierwszego Urzędu Skarbowego w Rzeszowie w sprawach prowadzenia egzekucji administracyjnej należności z tytułu nienależnie pobranych świadczeń rodzinnych.
W uzasadnieniu wniosku podano, co następuje:
Prezydent Miasta Rzeszowa, na podstawie orzeczenia z dnia [...] sierpnia 2006r. znak: [...] wydanego na podstawie przepisów ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 139, poz. 991 ze zm.), wystawił i skierował do organu egzekucyjnego - Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w Rzeszowie tytuł wykonawczy z dnia [...] maja 2007 r. nr [...] wobec zobowiązanej E. H., obejmujący należność z tytułu nienależnie pobranego świadczenia rodzinnego za okres od marca do czerwca 2006r., łącznie w kwocie 172 zł plus odsetki ustawowe.
Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Rzeszowie przyjął do realizacji ww. tytuł wykonawczy nadając mu w dniu 15 maja 2007 r. klauzulę o skierowaniu do egzekucji. Następnie postanowieniem z dnia [...] września 2008 r. nr [...], działając na podstawie art. 59 § 1 pkt 7 i § 3 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2005 r. Nr 229, poz. 1954 ze zm.), umorzył postępowanie egzekucyjne stwierdzając, że nie jest właściwym organem egzekucyjnym w sprawie prowadzenia egzekucji administracyjnej należności z tytułu nienależnie pobranych świadczeń rodzinnych. Jako organ egzekucyjny w tej sprawie wskazał Prezydenta Miasta Rzeszowa.
Na skutek zażalenia Prezydenta Miasta Rzeszowa Dyrektor Izby Skarbowej w Rzeszowie postanowieniem z dnia [...] listopada 2008 r. Nr [...] uchylił zaskarżone postanowienie i umorzył postępowanie prowadzone przez Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego stwierdzając równocześnie w uzasadnieniu, że nie jest kompetentny do rozstrzygania w toku postępowania zażaleniowego kwestii właściwości organów.
Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Rzeszowie postanowieniem z dnia [...] listopada 2008 r. znak: [...], uznając się za organ niewłaściwy do prowadzenia egzekucji w zakresie należności z tytułu nienależnie pobranych świadczeń rodzinnych, przesłał w trybie art. 65 § 1 kpa przedmiotowy tytuł wykonawczy Prezydentowi Miasta Rzeszowa jako organowi właściwemu.
Prezydent Miasta Rzeszowa wnosząc o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego podnosi, iż zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji egzekucji administracyjnej podlegają należności pieniężne przekazane do egzekucji administracyjnej na podstawie innych ustaw, zaś z art. 30 ust. 7 ustawy o świadczeniach rodzinnych wynika wprost, że nienależnie pobrane świadczenia rodzinne podlegają egzekucji w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Według art. 19 § 2 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji właściwy organ gminy o statusie miasta, wymienionej w odrębnych przepisach oraz gminy wchodzącej w skład powiatu warszawskiego jest organem egzekucyjnym uprawnionym do stosowania wszystkich środków egzekucyjnych, z wyjątkiem egzekucji z nieruchomości, w egzekucji administracyjnej należności pieniężnych, dla których ustalania lub określania i pobierania jest właściwy ten organ. W sprawie jest bezsporne, że Prezydent Miasta Rzeszowa jest organem gminy o statusie miasta i stosownie do art. 3 pkt 11, art. 20 i art. 30 ustawy o świadczeniach rodzinnych jest organem właściwym w sprawach świadczeń rodzinnych. Jest natomiast kwestią sporną, czy organem egzekucyjnym w zakresie należności z tytułu nienależnie pobranych świadczeń rodzinnych jako organ gminy o statusie miasta jest Prezydent Miasta Rzeszowa, czy Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Rzeszowie. Wnioskujący organ wskazał na treść art. 2 ust. 4 ustawy z dnia 24 listopada 1995 r. o zmianie zakresu działania niektórych miast oraz miejskich strefach usług publicznych (Dz. U. Nr z 1997 r. Nr 36, poz. 224 ze zm.), w świetle którego do właściwości organów gmin o statusie miasta przeszły, jako zadania własne, zadania i odpowiadające im kompetencje należące dotychczas do urzędów skarbowych, określone w art. 19 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, w zakresie należności z tytułu podatków i opłat, dla których organ gminy jest właściwy do ich ustalania i pobierania. Nie ulega zatem wątpliwości, że Prezydent Miasta Rzeszowa jest organem egzekucyjnym, ale tylko w zakresie należności z tytułu podatków i opłat, dla których jest właściwym do ich ustalania i pobierania, a które to zostały określone w przepisach wprowadzających daną należność jako "podatek" i "opłata". Tymczasem należności pieniężne z tytułu nienależnie pobranych świadczeń rodzinnych nie spełniają tych wymogów, stąd też właściwym organem egzekucyjnym w tym zakresie winien być Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Rzeszowie.