Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Olga Żurawska-Matusiak po rozpoznaniu w dniu 16 listopada 2018 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej D. D. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 22 stycznia 2018 r., sygn. akt IV SA/Wa 2668/17 o odrzuceniu skargi w sprawie ze skargi D. D. na pismo Komendanta Straży Marszałkowskiej z dnia [...] czerwca 2017 r. nr [...] w przedmiocie czasowego zawieszenia prawa wstępu do budynków sejmowych postanawia: oddalić skargę kasacyjną
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie postanowieniem z 22 stycznia 2018 r., sygn. akt IV SA/Wa 2668/17 odrzucił skargę D. D. (dalej: "skarżąca") na pismo Komendanta Straży Marszałkowskiej z [...] czerwca 2017 r. nr [...] w przedmiocie czasowego zawieszenia prawa wstępu do budynków sejmowych.
Powyższe postanowienie zostało wydane w następującym stanie sprawy.
Skarżąca 30 sierpnia 2017 r. złożyła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie skargę na ww. pismo Komendanta Straży Marszałkowskiej z [...] czerwca 2017 r., zaadresowane do Szefa Kancelarii Sejmu A. K., informujące, że na podstawie § 21 zarządzenia nr 1 Marszałka Sejmu z dnia 9 stycznia 2008 r. w sprawie wstępu do budynków pozostających w zarządzie Kancelarii Sejmu oraz wstępu i wjazdu na tereny pozostające w zarządzie Kancelarii Sejmu, podjął decyzję o zawieszeniu na okres 1 roku, do 21 czerwca 2018 r., prawa wstępu przez skarżącą do budynków sejmowych.
W treści zaskarżonego pisma podano, że decyzja została podjęta w związku z wydarzeniem jakie miało miejsce [...] czerwca 2017 r. ok. godz. 10:15 na terenie sejmowym. Osoby wymienione w decyzji, m.in. skarżąca, po otrzymaniu jednorazowych kart wstępu na galerię sali posiedzeń Sejmu i wejściu na teren sejmowy, zatrzymały się przed wejściem SI i rozwinęły transparenty. Strażnicy Straży Marszałkowskiej wezwali wymienione osoby do przerwania protestu, a następnie wobec niestosowania się do ich poleceń, odebrali transparenty i jednorazowe karty wstępu. Ponieważ protestujący nie opuścili terenu sejmowego, usiedli na drodze wewnętrznej powodując zagrożenie w ruchu drogowym, zostały wobec nich użyte środki przymusu bezpośredniego w postaci siły fizycznej i zostały wyniesione poza teren parlamentu.
W odpowiedzi na skargę Komendant Straży Marszałkowskiej wniósł o oddalenie powyższej skargi.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wskazanym na wstępie postanowieniem odrzucił skargę.
W uzasadnieniu postanowienia Sąd I instancji wyjaśnił, że zakres kontroli sprawowanej przez sądy administracyjne został określony w art. 1 § 1 i § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. z 2017 r. poz. 2188, dalej: "P.u.s.a."), zgodnie z którym sądy administracyjne w zakresie swojej właściwości sprawują kontrolę pod względem legalności, to jest zgodności z prawem, działań lub zaniechań organów administracji publicznej. Kontrola działalności administracji publicznej, sprawowana przez sądy administracyjne, ma charakter ograniczony, co oznacza, że objęte są nią jedynie działania administracyjne wskazane w ustawie.
Podał także, że kognicja sądów administracyjnych określona została m. in. w art. 3 § 2, § 2a i § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2018 r. poz. 1302, dalej: "P.p.s.a."). Wskazane przepisy zawierają szczegółowy katalog spraw objętych właściwością rzeczową sądów administracyjnych.
W tym kontekście WSA w Warszawie stwierdził, że w rozdziale 11 ustawy z dnia 16 marca 2001 r. o Biurze Ochrony Rządu (Dz. U. z 2017 r. poz. 985 z późn. zm.) uregulowane zostały zasady funkcjonowania Straży Marszałkowskiej. W art. 127 tej ustawy wskazano, że za ochronę Sejmu i Senatu odpowiada umundurowana formacja nosząca miano Straży Marszałkowskiej podległa Marszałkowi Sejmu, przy czym organizację wewnętrzną i szczegółowy tryb działania Straży Marszałkowskiej określa zarządzenie nr 11 Marszałka Sejmu z dnia 18 października 2001 r. w sprawie organizacji wewnętrznej i szczegółowego trybu działania Straży Marszałkowskiej, wydane w oparciu o przepis art. 129 ust. 3 ustawy z dnia 16 marca 2001 r. o Biurze Ochrony Rządu. Zadania Straży Marszałkowskiej zostały doprecyzowane w ust. 1 i 3 tego przepisu. Kompetencje te sprowadzają się do prowadzenia czynności o charakterze porządkowym i reprezentacyjnym. Organizacyjnie Straż Marszałkowska podlega Marszałkowi Sejmu, do kompetencji którego należy określenie: 1) wymogów kwalifikacyjnych w stosunku do strażników Straży Marszałkowskiej oraz trybu przeprowadzania postępowania kwalifikacyjnego (art. 128 ust. 3 ustawy o BOR); 2) organizacji wewnętrznej oraz szczegółowego trybu działania Straży Marszałkowskiej (art. 129 ust. 3 ustawy o BOR). Przepis art. 129 ust. 1 ustawy z dnia 16 marca 2001 r. o Biurze Ochrony Rządu stanowi, że Straż Marszałkowska jako komórka organizacyjna Kancelarii Sejmu jest bezpośrednio nadzorowana przez Szefa Kancelarii Sejmu. Strażą Marszałkowską kieruje Komendant Straży Marszałkowskiej przy pomocy swojego zastępcy, którzy są powoływani i odwoływani przez Szefa Kancelarii Sejmu, o czym z kolei stanowi ust. 2 tego przepisu.