Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Marek Stojanowski (sprawozdawca) Sędziowie NSA Jolanta Rudnicka Małgorzata Miron po rozpoznaniu w dniu 20 lutego 2020 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi U.T. i Z. T. o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego postanowienia Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 29 maja 2019 r. sygn. akt I OZ 430/19 w sprawie zażalenia U. T. i Z. T. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach z dnia 28 marca 2019 r. sygn. akt II SA/Ke 203/18 o odmowie przywrócenia terminu do złożenia wniosku o rozpoznanie skargi kasacyjnej na rozprawie w sprawie ze skargi U.T. na decyzję [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego w K. z dnia [...]lutego 2018 r. znak: [...] w przedmiocie odmowy aktualizacji ewidencji gruntów i budynków postanawia: 1. odrzucić skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego postanowienia; 2. zwrócić U. T. i Z.T. - ze środków budżetowych Naczelnego Sądu Administracyjnego - solidarnie kwotę 200 (dwieście) złotych uiszczoną tytułem wpisu od skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego postanowienia.
Postanowieniem z dnia 29 maja 2019 r. sygn. akt I OZ 430/19 Naczelny Sąd Administracyjny oddalił zażalenie U.T. i Z.T. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach z dnia 28 marca 2019 r. sygn. akt II SA/Ke 203/18 o odmowie przywrócenia terminu do złożenia wniosku o rozpoznanie skargi kasacyjnej na rozprawie w sprawie ze skargi U.T. na decyzję [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego w [...] z dnia [...] lutego 2018 r. znak: [...] w przedmiocie odmowy aktualizacji ewidencji gruntów i budynków.
W uzasadnieniu Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że stosownie do treści przepisu art. 86 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2018 r. poz. 1302 ze zm., dalej, jako: "P.p.s.a.") jeżeli strona nie dokonała w terminie czynności w postępowaniu sądowym bez swojej winy, sąd na jej wniosek postanowi o przywróceniu terminu. Postanowienie o przywróceniu terminu albo odmowie jego przywrócenia może być wydane na posiedzeniu niejawnym.
Zgodnie z art. 87 § 1 P.p.s.a. pismo z wnioskiem o przywrócenie terminu wnosi się do sądu, w którym czynność miała być dokonana, w ciągu siedmiu dni od czasu ustania przyczyny uchybienia terminu. Wedle natomiast art. 87 § 2 p.p.s.a. w piśmie tym należy uprawdopodobnić okoliczności wskazujące na brak winy w uchybieniu terminu.
Sąd zwrócił uwagę, że jednym z przewidzianych w art. 86 § 1 i art. 87 § 2 P.p.s.a. warunków przywrócenia terminu przez sąd jest uprawdopodobnienie przez stronę braku jej winy w przekroczeniu terminu. Kryterium braku winy wiąże się z obowiązkiem strony do szczególnej staranności przy dokonywaniu czynności procesowej. Przywrócenie terminu nie jest więc możliwe, gdy strona dopuściła się choćby lekkiego niedbalstwa w tym zakresie. Przy ocenie winy w uchybieniu terminu należy przyjąć obiektywny miernik staranności, jakiej można wymagać od strony należycie dbającej o swoje interesy. W przypadku zaś, gdy strona jest zastępowana przez pełnomocnika, za błędy i zaniechania pełnomocnika odpowiedzialność ponosi jego mocodawca
W rozpoznawanej sprawie skarżący byli reprezentowani przez profesjonalnego pełnomocnika będącego adwokatem. Okoliczność ta miała istotne znaczenie przy ocenie miernika staranności wymaganego przy dokonywaniu czynności procesowych przez pełnomocnika strony. Naczelny Sąd Administracyjny podzielił stanowisko ugruntowane w orzecznictwie sądów administracyjnych, zgodnie z którym adwokat, radca prawny czy rzecznik patentowy podlega w tym zakresie bardziej rygorystycznym kryteriom oceny. W związku z posiadaną przez siebie wiedzą z zakresu prawa oraz znajomością procedury sądowej zobligowany jest bowiem do zachowania dużo dalej posuniętej staranności niż wymagana jest od osób niebędących profesjonalnymi pełnomocnikami. Zawodowy charakter działalności adwokata powoduje, że odpowiedzialność pełnomocnika obejmuje działania wszystkich osób, którymi posługuje się wykonując swój zawód. Ustanowiony pełnomocnik odpowiada więc za błędy i zaniechania pracownika kancelarii. Właściwa organizacja wewnętrznej pracy kancelarii jest traktowana jako dochowanie staranności warunkującej brak winy w uchybieniu terminu (por. postanowienia NSA: z 7 grudnia 2016 r., II OZ 1353/16; z 11 czerwca 2014 r., I FZ 149/14).