Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Sędzia NSA Danuta Oleś, , , po rozpoznaniu w dniu 6 grudnia 2016 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Finansowej wniosku A.C., A.M., M.M., wspólniczek spółki cywilnej A. s.c. o dopuszczenie do udziału w postępowaniu w charakterze uczestnika w sprawie ze skargi kasacyjnej Dyrektora Izby Skarbowej w K. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 18 grudnia 2015 r. sygn. akt III SA/Gl 189/15 w sprawie ze skargi I.C. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w K. z dnia 8 grudnia 2014 r. nr [...] w przedmiocie podatku od towarów i usług postanawia uwzględnić wniosek o dopuszczenie do udziału w postępowaniu sądowym.
Pismem z 12 listopada 2016 r. A.C., A.M., M.M., wspólniczki spółki cywilnej A. s.c. złożyły wniosek o dopuszczenie do udziału w charakterze uczestnika w postępowaniu przed Naczelnym Sądem Administracyjnym w sprawie ze skargi kasacyjnej Dyrektora Izby Skarbowej w K. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z 18 grudnia 2015 r., sygn. akt III SA/Gl 189/15, w sprawie ze skargi I.C. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w K. z 9 grudnia 2014 r., w przedmiocie podatku od towarów i usług.
W uzasadnieniu podniesiono, że rozstrzygnięcie w niniejszej sprawie będzie miało istotny wpływ na sytuację prawną i faktyczną wspólniczek spółki cywilnej i dotyczy ich interesu prawnego. Interes prawny wynika z treści art. 88 ust. 3a pkt. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2011 r., Nr 177, poz. 1054 ze zm., dalej "ustawa o VAT"), który uprawnia wspólniczki do odliczenia podatku naliczonego tylko w sytuacji gdy faktura dokumentująca transakcję zawiera w sobie właściwie naliczony podatek VAT. Istotną rzeczą w niniejszej sprawie jest to, że faktury objęte niniejszym postępowaniem zostały wystawione przez Komornika Sądu Rejonowego w C. jako płatnika w imieniu dostawców nieruchomości, a obecnie toczy się postępowanie sądowo- administracyjne, w którym zakwestionowano opodatkowanie tych transakcji sprzedaży nieruchomości podatkiem VAT. W tym przypadku prawa i obowiązki dostawcy nieruchomości oraz kupujących są ze sobą związane, albowiem istnieje materialno-prawny związek pomiędzy obowiązującą normą prawa, a sytuacją prawną podatniczek w zakresie prawa materialnego jakim jest art. 88 ust. 3a pkt. 2 ustawy o VAT. W takiej sytuacji podatniczki zostałyby pozbawione uczestnictwa w postępowaniu podatkowym, które ma istotny wpływ na ich sytuację materialno-prawną.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Wniosek zasługuje na uwzględnienie.
W myśl art. 33 § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 718 ze zm., dalej "P.p.s.a."), udział w charakterze uczestnika w postępowaniu przed sądem administracyjnym może zgłosić osoba, która nie brała udziału w postępowaniu administracyjnym, jeżeli wynik tego postępowania dotyczy jej interesu prawnego [...]. Regulacja ta znajduje zastosowanie w postępowaniu przed Naczelnym Sądem Administracyjnym zgodnie z art. 193 P.p.s.a.
W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego kwestią kluczową, decydującą o możliwości dopuszczenia konkretnej osoby do postępowania sądowego jest ustalenie, czy po jej stronie istnieje interes prawny, na który mogłoby oddziaływać orzeczenie zapadłe w zawisłej przed Naczelnym Sądem Administracyjnym sprawie. Pojęcie interesu prawnego w postępowaniu administracyjnym, na którym oparta jest legitymacja procesowa strony, nie zostało ustawowo zdefiniowane. W orzecznictwie sądowym i piśmiennictwie utrwalony jest pogląd, że o tym czy wnioskodawca ubiegający się o udział w postępowaniu sądowoadministracyjnym ma interes prawny w danej sprawie decyduje norma prawa materialnego, na której oparto zaskarżony akt administracyjny i z której podmiot legitymujący się tym interesem może wywodzić swoje uprawnienia (zob. wyrok NSA z dnia 15 kwietnia 1993 r., I SA 1719/92, OSP 1994, z. 10, poz. 199 z aprobującą glosą P. Kucharskiego). Interes prawny to zatem taki, który jest chroniony przez prawo, a ochrona ta polega na możliwości żądania od organu administracji podjęcia określonych czynności mających na celu zrealizowanie interesu lub usunięcia zaistniałego zagrożenia. Aby interes prawny mógł być zaspokojony, musi być interesem osobistym, własnym, indywidualnym, znajdującym swoją podstawę w konkretnym przepisie prawa materialnego oraz potwierdzenie w okolicznościach faktycznych (J. Borkowski w. B. Adamiak, J. Borkowski, Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, Warszawa 2005, s. 224 i n.).