Zażalenie od postanowienia WSA w Poznaniu w sprawie ze skargi na decyzję Dyrektora Izby Celnej w Poznaniu Nr [...] w przedmiocie określenia kwoty długu celnego
Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Sędzia NSA Andrzej Kisielewicz po rozpoznaniu w dniu 6 października 2004 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Gospodarczej zażalenia [...] - Przedsiębiorstwo Wielobranżowe "[...] Import - Eksport od postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 30 czerwca 2004 r. sygn. akt III SA/Po 227/04 o oddaleniu wniosku o przyznanie prawa pomocy w sprawie ze skargi na decyzję Dyrektora Izby Celnej w Poznaniu z dnia 26 lutego 2004 r. Nr [...] w przedmiocie określenia kwoty długu celnego p o s t a n a w i a: - oddalić zażalenie- U Z A S A D N I E N I E Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu postanowieniem z dnia 30 czerwca 2004 r. odmówił udzielenia prawa pomocy [...] Przedsiębiorstwo Wielobranżowe "[...] Import - Eksport, w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych. Strona wniosła do Naczelnego Sądu Administracyjnego zażalenie na to postanowienie zarzucając, że Sąd nie uwzględnił jej aktualnej sytuacji finansowej. Skarżący podniósł, że obecnie znajduje się w bardzo złej sytuacji finansowej, nie osiąga żadnych przychodów z prowadzonej działalności gospodarczej, a pieniądze otrzymywane od rodziców pozwalają jedynie na skromne utrzymanie. Od brata uzyskał pożyczkę jedynie na zatrudnienie pełnomocnika, z którego usług, ze względu na skalę prowadzonych przeciwko skarżącemu postępowań celno - podatkowych i grożący mu wymiar długu celno - podatkowego, nie może zrezygnować. Nie jest również w stanie zbyć posiadanych ruchomości (samochody osobowe), ponieważ zostały one zajęte przez organ egzekucyjny. Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje: Stosownie do art. 246 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi /zwanej dalej p.p.s.a./ (Dz. U. Nr 153 poz. 1270) przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej następuje w zakresie częściowym - gdy wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. Trzeba przede wszystkim podkreślić, że udzielenie stronie prawa pomocy w postępowaniu przed sądem administracyjnym jest formą jej dofinansowania z budżetu państwa i przez to powinno się sprowadzać do przypadków, w których zdobycie przez stronę środków na sfinansowanie udziału w postępowaniu sądowym jest rzeczywiście, obiektywnie niemożliwe. Zapobiegliwości i przezorności w tym zakresie należy szczególnie wymagać od osób toczących spory sądowe w związku z prowadzoną przez siebie działalnością gospodarczą. Wszakże samodzielna działalność gospodarcza, prowadzona na własny rachunek wiąże się, ze swej istoty, z ryzykiem ponoszenia wszystkich związanych z nią konsekwencji, w tym kosztów - także sądowych. Ze wspomnianego przepisu art. 246 § 1 pkt 2 p.p.s.a. wynika, że ciężar udowodnienia braku możliwości pokrycia kosztów postępowania spoczywa na wnioskującym o przyznanie prawa pomocy. W związku z tym zgodnie z art. 252 § 1 p.p.s.a wniosek o przyznanie prawa pomocy powinien zawierać oświadczenie strony obejmujące dokładne dane o stanie majątkowym i dochodach. Złożone przez Skarżącego oświadczenie, o którym mowa w art. 252 § 1 p.p.s.a. , nie zawiera, zdaniem Sądu, dostatecznych danych koniecznych do oceny jego rzeczywistych możliwości płatniczych oraz stanu rodzinnego. W dodatkowym oświadczeniu, złożonym na wezwanie Sądu pierwszej instancji, Skarżący ograniczył się jedynie do przedstawienia takich danych, które mogły świadczyć o jego złym stanie majątkowym i braku dochodów. Skarżący oświadczył, że pozostaje w związku małżeńskim, ale posiada z małżonką rozdzielność majątkową. Nie podał jednakże żadnych dodatkowych informacji, pozwalających wyjaśnić nietypową raczej sytuację, w której małżonkowie niepozostający w separacji nie utrzymują ze sobą żadnych kontaktów i nie mają wiedzy o warunkach materialnych (źródłach dochodów) współmałżonka. Są to okoliczności szczególnie istotne w tej sprawie, jako że zgodnie z art. 23 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego małżonkowie są zobowiązani do wzajemnej pomocy i z tego obowiązku nie zwalnia pozostawanie w rozdzielności majątkowej. Obowiązek niesienia pomocy spoczywa także na innych członkach rodziny. Wynika on również z przepisów kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Rodzice i dzieci zobowiązani są wspierać się wzajemnie (art. 87 kro). Jak sam Skarżący oświadczył rodzice są gotowi wspomóc go w razie potrzeby. Mając na uwadze wszystkie te okoliczności Sąd doszedł do przekonania, że skarżący nie wykazał dostatecznie zasadności swego wniosku o przyznanie mu prawa pomocy i dlatego jego zażalenie na postanowienie WSA w Poznaniu Sąd uznał za nieuzasadnione. Z tych względów i na podstawie art. 184 p.p.s.a. w związku z art. 197 § 2 p.p.s.a Sąd orzekł, jak w sentencji.

Uzasadnienie strona 1/2

P O S T A N O W I E N I E

Dnia 6 października 2004 r.

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie:

Sędzia NSA Andrzej Kisielewicz po rozpoznaniu w dniu 6 października 2004 r.

na posiedzeniu niejawnym w Izbie Gospodarczej zażalenia [...] - Przedsiębiorstwo Wielobranżowe "[...] Import - Eksport od postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 30 czerwca 2004 r. sygn. akt III SA/Po 227/04 o oddaleniu wniosku o przyznanie prawa pomocy w sprawie ze skargi na decyzję Dyrektora Izby Celnej w Poznaniu z dnia 26 lutego 2004 r. Nr [...] w przedmiocie określenia kwoty długu celnego p o s t a n a w i a:

- oddalić zażalenie-

U Z A S A D N I E N I E

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu postanowieniem z dnia 30 czerwca 2004 r. odmówił udzielenia prawa pomocy [...] Przedsiębiorstwo Wielobranżowe "[...]" Import - Eksport, w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych.

Strona wniosła do Naczelnego Sądu Administracyjnego zażalenie na to postanowienie zarzucając, że Sąd nie uwzględnił jej aktualnej sytuacji finansowej. Skarżący podniósł, że obecnie znajduje się w bardzo złej sytuacji finansowej, nie osiąga żadnych przychodów z prowadzonej działalności gospodarczej, a pieniądze otrzymywane od rodziców pozwalają jedynie na skromne utrzymanie. Od brata uzyskał pożyczkę jedynie na zatrudnienie pełnomocnika, z którego usług, ze względu na skalę prowadzonych przeciwko skarżącemu postępowań celno - podatkowych i grożący mu wymiar długu celno - podatkowego, nie może zrezygnować. Nie jest również w stanie zbyć posiadanych ruchomości (samochody osobowe), ponieważ zostały one zajęte przez organ egzekucyjny.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Stosownie do art. 246 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi /zwanej dalej p.p.s.a./ (Dz. U. Nr 153 poz. 1270) przyznanie prawa pomocy osobie fizycznej następuje w zakresie częściowym - gdy wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania, bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. Trzeba przede wszystkim podkreślić, że udzielenie stronie prawa pomocy w postępowaniu przed sądem administracyjnym jest formą jej dofinansowania z budżetu państwa i przez to powinno się sprowadzać do przypadków, w których zdobycie przez stronę środków na sfinansowanie udziału w postępowaniu sądowym jest rzeczywiście, obiektywnie niemożliwe. Zapobiegliwości i przezorności w tym zakresie należy szczególnie wymagać od osób toczących spory sądowe w związku z prowadzoną przez siebie działalnością gospodarczą. Wszakże samodzielna działalność gospodarcza, prowadzona na własny rachunek wiąże się, ze swej istoty, z ryzykiem ponoszenia wszystkich związanych z nią konsekwencji, w tym kosztów - także sądowych.

Ze wspomnianego przepisu art. 246 § 1 pkt 2 p.p.s.a. wynika, że ciężar udowodnienia braku możliwości pokrycia kosztów postępowania spoczywa na wnioskującym o przyznanie prawa pomocy. W związku z tym zgodnie z art. 252 § 1 p.p.s.a wniosek o przyznanie prawa pomocy powinien zawierać oświadczenie strony obejmujące dokładne dane o stanie majątkowym i dochodach.

Strona 1/2