Policja, Administracyjne postępowanie
Tezy

Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 maja 1992 r. zobowiązująca Ministra Spraw Wewnętrznych do podania pełnej informacji na temat urzędników państwowych od szczebla wojewody wzwyż, posłów, senatorów, prokuratorów, adwokatów, radnych gmin i członków zarządów gmin będących współpracownikami UB i SB w latach 1945-1990 jest niezgodna: 1) z art. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej przez naruszenie zasady demokratycznego państwa prawnego, a w szczególności przez niezapewnienie ochrony praw osoby ludzkiej i dopuszczenie do naruszenia jej godności, powodując tym samym niezgodność z art. 23 Kodeksu cywilnego i art. 17 Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich /Dz.U. 1977 nr 38 poz. 168/.

2) z art. 1, art. 2 ust. 2 zdanie pierwsze oraz art. 23 ust. 4 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej przez naruszenie zasady demokratycznego państwa prawnego, i zasady demokracji przedstawicielskiej.

3) z art. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej przez nałożenie na Ministra Spraw Wewnętrznych w drodze pozaustawowej obowiązku wkroczenia w sferę praw obywateli, a nadto przez nałożenie na Ministra Spraw Wewnętrznych obowiązku działania naruszającego obowiązujące ustawy.

4) z art. 12 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Urzędzie Ochrony Państwa /Dz.U. nr 30 poz. 180/ oraz art. 21 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji /Dz.U. nr 30 poz. 179/ przez nałożenie na Ministra Spraw Wewnętrznych w drodze uchwały obowiązku udzielania informacji, o których mowa w tych przepisach.

5) z art. 5 ustawy z dnia 14 grudnia 1982 r. o ochronie tajemnicy państwowej i służbowej /Dz.U. nr 40 poz. 271 ze zm./ przez stworzenie Ministrowi Spraw Wewnętrznych pozaustawowej podstawy kompetencyjnej zwalniającej go z obowiązku przestrzegania ustawy.

Równocześnie Trybunał Konstytucyjny na mocy art. 10 ust. 2 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o Trybunale Konstytucyjnym /Dz.U. 1991 nr 109 poz. 470/ zawiesza w całości stosowanie zaskarżonej uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 28 maja 1992 r. z dniem 19 czerwca 1992 r.

Trybunał Konstytucyjny stwierdza nadto, iż w myśl przepisu art. 9 ust. 1 i art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o Trybunale Konstytucyjnym /Dz.U. 1991 nr 109 poz. 470/ wspomniana wyżej uchwała podlega uchyleniu zgodnie z treścią orzeczenia, nie później niż w terminie trzech miesięcy od przedłożenia Sejmowi niniejszego orzeczenia wraz z jego uzasadnieniem; w przeciwnym razie uchwała ta traci moc z upływem wspomnianego trzymiesięcznego terminu.

Inne orzeczenia z hasłem:
Policja
Administracyjne postępowanie
Inne orzeczenia sądu:
Trybunał Konstytucyjny
Uzasadnienie strona 1/8

1. Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym kontroli Trybunału podlegają m.in. akty normatywne wydawane przez naczelne organy państwowe. Z art. 20 ust. 1 Konstytucji RP wynika, iż Sejm jest najwyższym organem władzy państwowej. Jakkolwiek Konstytucja nie stwierdza wprost, że Sejm jest "organem naczelnym" wniosek taki można wyprowadzić analizując całokształt przepisów Konstytucji. W szczególności art. 38 stanowi, iż Rada Ministrów jest naczelnym "wykonawczym i zarządzającym" organem władzy państwowej, natomiast art. 61 ust. 1, iż Sąd Najwyższy jest naczelnym organem "sądowym". Należy więc przyjąć, iż pojęcie "organu naczelnego" występuje w Konstytucji jako pojęcie zbiorcze, obejmujące zarówno naczelne organy wykonawcze, sądowe jak i ustawodawcze. Przemawia za tym również i ten fakt, iż do czasu, gdy Sejm był jedynym organem przedstawicielskim postanowienia Konstytucji dotyczące Sejmu zawarte były w rozdziale zatytułowanym "naczelne organy władzy państwowej". Trybunał Konstytucyjny rozważył również stanowisko przedstawiciela Sejmu, którego zdaniem uchwały Sejmu nie podlegają kognicji Trybunału ze względu na brzmienie art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym. W artykule tym mowa jest o aktach ustawodawczych: ustawach wydawanych przez Sejm /dekretach z mocą ustawy/ zatwierdzanych przez Sejm /ust. 1 pkt 1/, a następnie o innych aktach normatywnych, "wydawanych przez Prezydenta, naczelne i centralne organy administracji państwowej oraz inne naczelne i centralne organy państwowe" /ust. 1 pkt 2/. Przyjęta w tych przepisach kolejność organów wydających akty normatywne, wzięta łącznie z brzmieniem pkt 1 powołanego artykułu prowadziła zapewne przedstawiciela Sejmu do wniosku, że do aktów, które objęte są kompetencją Trybunału Konstytucyjnego na zasadzie art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy, nie należą uchwały Sejmu, tzn. że pojęcie "naczelne organy państwowe" nie obejmuje Sejmu, a pojęcie "inne akty normatywne" - wydawanych przez Sejm uchwał.

Przeciwko takiej wykładni przepisów art. 1 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym przemawiają jednak zdecydowanie wyniki całościowej wykładni przepisów Konstytucji i ustawy o Trybunale Konstytucyjnym określających zakres jego orzeczniczej kompetencji.

Przepisy art. 1 ustawy nie wymieniają wprawdzie uchwał Sejmu jako podlegających kontroli Trybunału Konstytucyjnego, ale też nie wyłączają ich z zakresu tej kontroli. Łączy się to ściśle ze sposobem jakim posłużył się ustawodawca dla określenia zakresu uprawnień Trybunału. Zamiast ustalenia kryterium formalnego przyjął kryterium materialne /aktu ustanawiającego przepisy - normy prawne/ i - posiłkowo - podmiotowe kryterium organów wydających akty normatywne. Wyjątek uczynił tylko w stosunku do aktów ustawodawczych /ustaw i dekretów zatwierdzonych przez Sejm/ w przepisie pkt 1 art. 1 ust. 1 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym. Uczynił to jednak z innych względów niż określenie kognicji Trybunału Konstytucyjnego, przede wszystkim dla oznaczenia mocy prawnej orzeczeń Trybunału w stosunku do aktów ustawodawczych, jako różnej od tej, którą mają jego orzeczenia w stosunku do pozostałych aktów normatywnych. Pogląd niektórych przedstawicieli nauki prawa, w myśl którego uchwały Sejmu wyłączone były spod zakresu kognicji Trybunału Konstytucyjnego dotyczył innej sytuacji historycznej i opierał się głównie na doktrynie o pełni władzy i nadrzędności Sejmu. Została ona zasadniczo podważona 29 grudnia 1989 r. poprzez wprowadzenie do Konstytucji RP zasady demokratycznego państwa prawnego, w którym zawarta jest implicite zasada podziału władz.

Strona 1/8
Inne orzeczenia z hasłem:
Policja
Administracyjne postępowanie
Inne orzeczenia sądu:
Trybunał Konstytucyjny