Administracyjne postępowanie, Działalność gospodarcza, Zatrudnienie, Pracownicy urzędów państwowych
Tezy

I.

- przepisy par. 1 ust. 2, 3 i 4 zarządzenia nr 14 Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 17 czerwca 1992 r. w sprawie wynagrodzenia prowizyjnego komorników sądowych za czynności egzekucyjne /nie publikowane/, - przepisy par. 8 ust. 1 i par. 47 ust. 2 zarządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 31 stycznia 1990 r. w sprawie szczegółowych zasad tworzenia i organizacji kancelarii komorniczych oraz ich systemu finansowo-księgowego /Dz.Urz. MS nr 2 poz. 9 ze zm./; nie są zgodne z: - art. 1, art. 3, art. 6, art. 56 ust. 1 i art. 68 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, utrzymywanymi w mocy na podstawie art. 77 Ustawy Konstytucyjnej z dnia 17 października 1992 r. o wzajemnych stosunkach między władzą ustawodawczą i wykonawczą Rzeczypospolitej Polskiej oraz o samorządzie terytorialnym /Dz.U. nr 84 poz. 426/, - art. 13, art. 78 i art. 80 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy /Dz.U. nr 24 poz. 141 ze zm./, - art. 21 ust. 1 ustawy z dnia 16 września 1982 r. o pracownikach urzędów państwowych /Dz.U. nr 31 poz. 214 ze zm./ oraz - art. 770 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego /Dz.U. nr 43 poz. 296 ze zm./; II.

- przepisy par. 8 ust. 2 i 3, par. 46 ust. 1, par. 47 ust. 1, par. 48, par. 48[1], par. 48[2], par. 48[3] oraz par. 50 zarządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 31 stycznia 1990 r. w sprawie szczegółowych zasad tworzenia i organizacji kancelarii komorniczych oraz ich systemu finansowo - księgowego /Dz.Urz. MS nr 2 poz. 9 ze zm./; nie są niezgodne z: - art. 759 i art. 769 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego /Dz.U. nr 43 poz. 296 ze zm./, oraz - art. 121 par. 3 i art. 125 pkt 2 ustawy z dnia 20 czerwca 1985 r. - Prawo o ustroju sądów powszechnych /t.j. Dz.U. 1990 nr 23 poz. 138 ze zm./.

III.

Postępowanie - w części zaskarżonego przepisu par. 1 ust. 5 zarządzenia Nr 14 Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 17 czerwca 1992 r. w sprawie wynagradzania komorników sądowych za czynności egzekucyjne /nie publikowane/ - na podstawie art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o Trybunale Konstytucyjnym /t.j. Dz.U. 1991 nr 109 poz. 470/ umarza, wobec utraty mocy obowiązującej tego aktu normatywnego.

Uzasadnienie strona 1/3

1. Wnioskodawca zarzucając kwestionowanym przepisom zarządzenia MPiPS oraz zarządzeń MS niezgodność z art. 1 Konstytucji stwierdził, że naruszają one zasadę sprawiedliwości społecznej, opierającą się na "ideale równowagi obciążeń i korzyści". Z tak rozumianej formuły sprawiedliwości społecznej Wnioskodawca "wydobywa" dyrektywę nakazującą Ministrom Pracy i Polityki Socjalnej oraz Sprawiedliwości "obowiązek ustalania wynagrodzenia i pobierania opłat na potrzeby biura według zasług i potrzeb". Analizując ujęte we wniosku Stowarzyszenia Komorników Sądowych stwierdzenia łatwo spostrzec ich opisowe cechy o bardzo dużej ogólności, wyrażające faktycznie subiektywne odczucia środowiskowe, co do gorszej, własnej sytuacji - w tym niedowartościowania nakładów pracy, wynikające z charakteru pracy i zakresu obowiązków /w tym organizacyjno-administracyjnych/. Minister sprawiedliwości zarządzeniem z dnia 8 lutego 1992 r. w par. 8 ust. 1 ograniczył pułap wydatków związanych z utrzymaniem kancelarii, zaś w par. 47 ust. 2 zobowiązał komorników do dokumentowania wydatków pokrywanych z ryczałtu kancelaryjnego. Wprowadzając te ograniczenia w zakresie swobodnego wydatkowania ryczałtu kancelaryjnego na prowadzenie biura komornika - zdaniem wnioskodawcy - "Minister sprawiedliwości nie uwzględnił specyfiki pracy komornika rozliczanego osobiście, jak i prowadzonego przezeń biura z efektów postępowania egzekucyjnego" stąd jest ono właśnie niezgodne z art. 1 Konstytucji.

Skarżąc wspomniane przepisy Ministrów Pracy i Polityki Socjalnej oraz Sprawiedliwości z punktu widzenia art. 1 Konstytucji Wnioskodawca nie wykazał jednak, że poprzez fakt, iż "komornik mógł w coraz mniejszym zakresie prowadzić samodzielną gospodarkę finansową", została naruszona zasada sprawiedliwości społecznej w rozumieniu "równowagi obciążeń i korzyści". Podkreślić w tym miejscu należy, iż ogólna formuła równowagi obciążeń i korzyści stwarza jedynie ramy, które trzeba uzupełnić treścią dotyczącą miar tychże obciążeń i korzyści. Wnioskodawca nie udowadnia również, że została naruszona zasada sprawiedliwości zawarta w art. 1 Konstytucji w rozumieniu wyrażonym w dotychczasowym orzecznictwie TK. Nie zostało wykazane naruszenie tej zasady w znaczeniu dystrybutywnym /sprawiedliwości rozdzielczej/, której założeniem jest idea jednakowego traktowania wszystkich ludzi w obrębie określonej klasy /kategorii/ oraz podobnego traktowania podobnych. Nie został wykazany brak proporcji między istotnymi cechami poszczególnych kategorii osób, a należnym im traktowaniem /zob. zasada relewantności: U 7/87 OTK 1987 poz. , K 1/88 OTK 1988 poz. , K 7/90 OTK 1990 poz. /.

2. Wnioskodawca podkreślił także, "(...) iż wyrażona w art. 1 Konstytucji ogólna koncepcja sprawiedliwości społecznej ściśle łączy się z wyrażoną w art. 3 Konstytucji, zasadą przestrzegania praw Rzeczypospolitej Polskiej", przy czym nie wyjaśnił expressis verbis na czym polega ten związek.

Rozwijając tak postawioną tezę Wnioskodawca z jednej strony podniósł zagadnienie prawnych wymogów efektywności i sprawności egzekucji, wskazując na przepisy par. 46 zarządzenia Nr 6 z dnia 31 stycznia 1990 r. nakładające na komornika obowiązek sprawnego działania i na przepisy części drugiej - księgi drugiej Kpc "postępowanie egzekucyjne", u podstaw których leży zasada efektywności egzekucji, a z drugiej strony zwrócił uwagę na przesłankę realizacji tych wymogów przekonując, że skutkiem ograniczenia ryczałtu kancelaryjnego będzie brak skuteczności i efektywności egzekucji, a nawet że niedowartościowany materialnie komornik będzie "realnym zagrożeniem dla praworządności". Powyższe stwierdzenie Wnioskodawcy nie przekonuje o naruszeniu konstytucyjnej zasady praworządności formalnej i legalności /art. 3 ust. 1 i 2/.

Strona 1/3