1. Przepis par. 30 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 16 września 1985 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu oddawania w użytkowanie wieczyste gruntów i sprzedaży nieruchomości państwowych, kosztów i rozliczeń z tym związanych oraz zarządzania sprzedanymi nieruchomościami /Dz.U. nr 47 poz. 239/ w brzmieniu ustalonym w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 30 stycznia 1986 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie szczegółowych zasad i trybu oddawania w użytkowanie wieczyste gruntów i sprzedaży nieruchomości państwowych, kosztów i rozliczeń z tym związanych oraz zarządzania sprzedanymi nieruchomościami /Dz.U. nr 3 poz. 17/ jest niezgodny z art. 67 ust. 2 Konstytucji PRL oraz z art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości /Dz.U. nr 22 poz. 99/; 2. Przepis par. 31 wyżej powołanego rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 16 września 1985 r. w części dotyczącej opłat z tytułu kosztów eksploatacji oraz remontów bieżących i kapitalnych jest niezgodny z art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości /Dz.U. nr 22 poz. 99/; 3. Ustala trzymiesięczny termin, licząc od dnia doręczenia niniejszego orzeczenia, w którym powinna zostać usunięta niezgodność wymienionych wyżej /pkt 1 i 2/ przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 16 września 1985 r. z art. 67 ust. 2 Konstytucji PRL oraz z art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości; w przypadku nieusunięcia tych niezgodności wymienione wyżej przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 16 września 1985 r. tracą moc z upływem tego terminu w zakresie ustalonym w niniejszym orzeczeniu.
Rozporządzenie nie może wkraczać w sferę materii prawych regulowanych innymi ustawami lub na ich podstawie, nie może też treści w nich zawartych powtarzać, przekształcać, modyfikować czy syntetyzować. Odmienne od reguł ustawy uregulowanie w rozporządzeniu byłoby tylko wtedy dopuszczalne, gdyby miało charakter ściśle wyjątkowy i zostało dozwolone expressis verbis w upoważnieniu, a nie oparte na domniemaniu.
Dyspozytywny charakter art. 207 Kc oznacza, że w sferze objętej jego działaniem podmioty stosunku prawnego /współwłaściciele mają kompetencję uregulowania swojej sytuacji prawnej w konkretnym przypadku inaczej, niż wskazano w tym przepisie. Sfera objęta przepisem dyspozytywnym nie jest jednak prawnie neutralna, nie jest dziedziną wolną, dostępną dla jakiejkolwiek działalności prawotwórczej, innej niż umowa stron. Dyspozytywny charakter normy art. 207 Kc nie oznacza w szczególności, że organ administracji państwowej może w sposób nieskrępowany regulować sferę objętą dyspozytywnym unormowaniem ustawy. Unormowanie ustawy także w tym przypadku może być zmienione tylko innym przepisem ustawy.
Zasada niedziałania prawa wstecz, jako dyrektywa legislacyjna skierowana pod adresem organów stanowiących prawo, zawiera w swojej treści zakaz stanowienia norm prawnych, które nakazywałyby stosować nowo ustanowione normy prawne do zdarzeń /rozumianych sensu largo/, które miały miejsce przed wejściem w życie nowo ustanowionych norm prawnych i z którymi prawo nie wiązało dotąd skutków prawnych przewidzianych tymi normami.
Art. XVI przepisów wprowadzających kodeks cywilny, który stanowi iż "ustawą w rozumieniu kodeksu cywilnego jest każdy obowiązujący przepis prawa" był pomyślany jako przepis redakcyjny, upraszczający formułowanie zapisów kodeksu. Niedopuszczalna jest taka wykładnia art. XVI, która zmierza do zatarcia czy wręcz odrzucenia hierarchicznej budowy systemu źródeł prawa - podstawowego założenia ustroju prawotwórstwa w Konstytucji PRL.
Norma nie działa wstecz, jeżeli na jej podstawie należy dokonywać kwalifikacji zdarzeń, które wystąpiły po jej wejściu w życie. Przy ustalaniu następstw prawnych zdarzeń, które miały miejsce pod rządami dawnych norm, ale występują także w okresie po wejściu w życie nowej normy, należy - zgodnie z zasadą lex retro non agit - kwalifikować je według norm poprzednio obowiązujących,
Zasada niedziałania prawa wstecz, chociaż nie została wyrażona w Konstytucji PRL, stanowi podstawową zasadę porządku prawnego. Znajduje ona swoje oparcie w takich wartościach, jak bezpieczeństwo prawne i pewność obrotu prawnego oraz poszanowanie praw nabytych. Z tych też względów od zasady niedziałania prawa wstecz można odstępować wyjątkowo z bardzo ważnych powodów, bądź gdy wynika to z natury normowanych stosunków. Odstępstwo to winno wynikać zawsze z treści ustawy, a nie z aktu wykonawczego.
Konstytucja PRL nie przewiduje żadnych innych możliwości prawnego normowania /a więc ustalania/ obowiązków obywateli i innych podmiotów prawa, jak droga ustawy /i dekretu z mocą ustawy/ i tylko subsydiarnie, to jest na zasadzie upoważnienia ustawy i w celu jej wykonania - żadnych innych możliwości, jak droga rozporządzenia. Zasada wyłączności ustawy w tym zakresie dotyczy m.in. ustalenia wszelkiego rodzaju obowiązkowych świadczeń wobec państwa, zarówno osobistych, jak i majątkowych, a także świadczeń w stosunkach cywilnoprawnych między obywatelami oraz między obywatelami a państwem w zakresie nie ustalonym umowami.
Umowy notarialne jako akty stosowania prawa nie podlegają kontroli Trybunału Konstytucyjnego.