Tezy

Art. 17 ust. 3 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty /t.j. Dz.U. 1996 nr 67 poz. 329 ze zm./ w brzmieniu nadanym przez art. 1 pkt 17 ustawy z dnia 21 lipca 1995 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty i niektórych innych ustaw /Dz.U. nr 101 poz. 504 i Dz.U. 1995 nr 154 poz. 794/ nie jest niezgodny z art. 1 i art. 67 ust. 2 przepisów konstytucyjnych pozostawionych w mocy na podstawie art. 77 Ustawy Konstytucyjnej z dnia 17 października 1992 r. o wzajemnych stosunkach między władzą ustawodawczą i wykonawczą Rzeczypospolitej Polskiej oraz o samorządzie terytorialnym /Dz.U. nr 84 poz. 426 ze zm./ oraz z art. 73 ust. 2 tej Ustawy Konstytucyjnej.

Inne orzeczenia z hasłem:
Samorząd terytorialny
Oświata
Inne orzeczenia sądu:
Trybunał Konstytucyjny
Uzasadnienie strona 1/8

1. Zbadanie konstytucyjności art. 17 ust. 3 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, w brzmieniu nadanym przez ustawę z dnia 21 lipca 1995 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw /Dz.U. nr 101 poz. 504/, wymaga, zdaniem Trybunału Konstytucyjnego, przeprowadzenia analizy stanu prawnego obowiązującego w tym zakresie przed wprowadzeniem noweli z dnia 21 lipca 1995 r. Ocena zaskarżonego przepisu ustawy o systemie oświaty możliwa jest jedynie przy uwzględnieniu charakteru i zakresu zmian wprowadzonych do systemu oświatowego przez ustawę z dnia 7 września 1991 r. oraz przy jednoznacznym określeniu zakresu obowiązków ciążących na gminach przed wprowadzeniem zaskarżonej nowelizacji.

Art. 104 ust. 1 ustawy o systemie oświaty przesądził o przejęciu prowadzenia szkół podstawowych /z pewnymi wyjątkami - nie mającymi znaczenia dla rozpoznania niniejszej sprawy/, jako obowiązkowych zadań własnych gmin. W pierwotnym brzmieniu ustawy o systemie oświaty ostateczny termin przejęcia prowadzenia szkół podstawowych przez gminy określono na dzień 1 stycznia 1994 r. Termin ten został jednak przesunięty na dzień 1 stycznia 1996 r. postanowieniami ustawy nowelizującej z dnia 21 lipca 1995 r. Można więc stwierdzić, że od tego momentu, to jest od dnia 1 stycznia 1996 r., "zakładanie i prowadzenie szkół podstawowych należy do obowiązkowych zadań gmin" /por. art. 5 ust. 5 ustawy o systemie oświaty/. Przedstawione wyżej rozwiązanie zawarte w ustawie o systemie oświaty, stanowi rozwinięcie i uszczegółowienie ogólniejszej normy zawartej w art. 7 ust. 1 pkt 8 ustawy samorządowej, zaliczającej sprawy "oświaty, w tym szkół podstawowych (...)" do zadań własnych gmin. Jak stwierdził już Trybunał Konstytucyjny, wszystkie zawarte w ustawie samorządowej oraz ustawie o systemie oświaty unormowania, przyjęte pod rządami Małej Konstytucji, oznaczają, że gminom zostały przekazane nowe zadania własne polegające na zakładaniu i prowadzeniu szkół podstawowych /por. orzeczenie TK z dnia 13 listopada 1996 r., K 17/96 - OTK ZU 1996 Nr 5 poz. 43/. Przy czym należy podkreślić, że pojęcie "zakładania i prowadzenia szkół podstawowych" odnosi się zarówno do etapu tworzenia nowych jednostek oświatowych, jak i do bieżącej organizacji funkcjonowania szkolnictwa podstawowego w gminie. Pojęcie "zakładanie i prowadzenie szkół podstawowych" kryje więc w sobie szereg czynności szczegółowych, technicznych, mających na celu zapewnienie zgodnego z obowiązującymi normami funkcjonowania szkół /por. powołane orzeczenie TK z dnia 13 listopada 1996 r., K 17/96/. Oceniając dopuszczalność ustanawiania nowych zadań własnych gmin, Trybunał Konstytucyjny w orzeczeniu z dnia 23 października 1995 r. stwierdził, że "Mała Konstytucja, w szczególności jej art. 71 ust. 1 pozostawia ustawodawcy zwykłemu szeroką swobodę powierzania zadań publicznych samorządowi terytorialnemu, jak również klasyfikowania tych zadań. Z powołanych przepisów Małej Konstytucji można tylko wyprowadzić nader ogólną dyrektywę dla ustawodawcy, aby powierzał samorządowi terytorialnemu jako własne takie zadania, które, po pierwsze, mają charakter publiczny, po drugie, wiążą się z zaspokajaniem potrzeb mieszkańców, to jest osób mieszkających w gminie, po trzecie, mogą być realizowane w obrębie właściwości miejscowej jednostki samorządu terytorialnego /K 4/95 - OTK 1995 cz. II str. 86-87/. Odnosząc te warunki do omawianego zagadnienia, w tym miejscu należy jedynie dodać, że zadania polegające na zakładaniu i prowadzeniu szkół podstawowych spełniają wszystkie wymienione wyżej kryteria, a tym samym ich przekazaniu, jako zadań własnych gmin, nie sprzeciwia się art. 71 ust. 1 Ustawy Konstytucyjnej.

Strona 1/8
Inne orzeczenia z hasłem:
Samorząd terytorialny
Oświata
Inne orzeczenia sądu:
Trybunał Konstytucyjny