Uzasadnienie strona 2/7

Nie można więc przyjąć, że ustawodawca, nowelizując przepis art. 1 ust. 1 ustawy o przejęciu majątku byłej PZPR, zmierzał do ustanowienia na rzecz SdRP z mocą wsteczną prawa użytkowania w znaczeniu kodeksu cywilnego części tego majątku objętego przez SdRP po 29 stycznia 1990 r. Wykładnię taką należy odrzucić jako prowadzącą do sprzeczności interpretowanej normy z Konstytucją. Ustanawianie przez ustawodawcę dla SdRP podstawy prawnej dla użytkowania mienia byłej PZPR musiałoby stanowić, z przyczyn wyżej podanych, naruszenie art. 1, art. 4 ust. 1 i art. art.7 przepisów konstytucyjnych.

Przepis art. 1 ust. 2 ustawy z dnia 9 listopada 1990 r. o przejęciu majątku byłej PZPR wymienia cztery kategorie "aktywów" po byłej PZPR: wierzytelności, środki finansowe i inne prawa majątkowe oraz kwoty pochodzące ze składek. Podział ten nie jest oparty o jednolite kryterium podziału. O ile bowiem zwrot "inne prawa majątkowe" może stanowić normatywną kategorię dopełniającą do pojęcia "wierzytelności", o tyle "środki finansowe" to określenie bardziej o charakterze ekonomicznym, przedmiotowym, obejmujące swoim zakresem także określone przedmioty, w tym szczególnie pieniądze w postaci banknotów i monet oraz papiery wartościowe.

Odmiennie, niż w przypadku posiadanych przez PZPR ruchomości i nieruchomości, ustawodawca zdecydował się na przejęcie na rzecz Skarbu Państwa wspomnianego powyżej zespołu praw i przedmiotów, o ile "istniały" w dniu wejścia w życie ustawy, to jest w dniu 27 lutego 1991 r. /data ogłoszenia Dziennika Ustaw z 1991 r. nr 16 poz. 72/. Jest to data znacznie późniejsza w stosunku do dnia 29 stycznia 1990 r., a więc dnia, w którym zaprzestała działalność PZPR. Jednocześnie ustawodawca wyraźnie wskazuje, iż chodzi o prawa majątkowe wykonywane przez PZPR. Staje się więc istotne, w jaki sposób mogły w dniu 27 lutego 1991 r. istnieć prawa majątkowe i wierzytelności byłej PZPR w sytuacji, gdy ponad rok wcześniej organizacja ta zakończyła swoją działalność.

Na gruncie art. 1 ust. 2 ustawy z dnia 9 listopada 1990 r. o przejęciu majątku byłej PZPR, o ile partia ta mogła być podmiotem określonych praw majątkowych, o tyle prawa te przeszły na rzecz Skarbu Państwa. Bardzo trudno jest ustalić status prawny byłej PZPR w systemie prawnym PRL. Pomijając występujące w tym względzie kontrowersje w doktrynie i orzecznictwie, należy przyjąć, że była PZPR występowała jak quasi - osoba prawna. Pozwala to na stwierdzenie odpowiadające stanowi faktycznemu, że PZPR uczestniczyła w obrocie prawnym, jak podmiot praw i obowiązków o charakterze majątkowym. W przypadku PZPR brak było jakichkolwiek procedur regulujących sposób likwidacji tej partii i zadysponowania pozostałym po niej majątkiem. Uznanie, że PZPR mogła występować jak podmiot określonych praw i obowiązków oznacza, że w momencie zaprzestania dalszej działalności i rozwiązania organów statutowych powstał niejasny stan co do pozostałego po niej majątku. Decyzja o rozwiązaniu PZPR nie mogła doprowadzić do wygaśnięcia obciążających ją zobowiązań, jak również wykonywanych przez nią praw. Nikt bowiem nie może jednostronnie zwolnić się z przyjętych na siebie zobowiązań.

Strona 2/7
Inne orzeczenia sądu:
Trybunał Konstytucyjny