Tezy

1. Artykuł 1 pkt 1 ustawy z dnia 31 maja 1996 r. o zmianie ustawy o zobowiązaniach podatkowych oraz o zmianie niektórych innych ustaw /Dz.U. nr 75 poz. 357/ w zakresie, w jakim ustawa ta rozszerza uprawnienia organów skarbowych przewidziane w ustawie z dnia 19 grudnia 1980 r. o zobowiązaniach podatkowych /t.j. Dz.U. 1993 nr 108 poz. 486 ze zm./ przez dodanie art. 34b i art. 34c jest zgodny z art. 1 i art. 87 ust. 2 przepisów konstytucyjnych pozostawionych w mocy na podstawie art. 77 Ustawy Konstytucyjnej z dnia 17 października 1992 r. o wzajemnych stosunkach między władzą ustawodawczą i wykonawczą Rzeczypospolitej Polskiej oraz o samorządzie terytorialnym /Dz.U. nr 84 poz. 426 ze zm./ i nie jest niezgodny z art. 56 ust. 1 tychże przepisów konstytucyjnych.

2. Artykuł 1 pkt 2 ustawy z dnia 31 maja 1996 r. o zmianie ustawy o zobowiązaniach podatkowych oraz o zmianie niektórych innych ustaw w zakresie w jakim wprowadza do ustawy z dnia 19 grudnia 1980 r. o zobowiązaniach podatkowych art. 49h ust. 2 i 4 jest niezgodny z art. 1 i art. 56 ust. 1 wskazanych w pkt 1 orzeczenia przepisów konstytucyjnych przez to, że narusza zasadę demokratycznego państwa prawa i wynikającą z niej ochronę prywatności oraz prawo do sądu, a nie jest niezgodny z art. 87 ust. 2 tychże przepisów konstytucyjnych.

3. Artykuły 2-4 ustawy z dnia 31 maja 1996 r. o zmianie ustawy o zobowiązaniach podatkowych oraz o zmianie niektórych innych ustaw w zakresie realizacji postanowień określonych w pkt 1 orzeczenia, dotyczących administracyjnego postępowania podatkowego są zgodne z art. 56 ust. 1 tychże przepisów konstytucyjnych.

Inne orzeczenia sądu:
Trybunał Konstytucyjny
Uzasadnienie strona 1/8

1. Podstawowym zarzutem postawionym przez Wnioskodawcę jest zarzut naruszenia prawa obywateli do prywatności. Ponieważ żaden z obowiązujących dzisiaj przepisów konstytucyjnych nie wspomina expressis verbis o istnieniu takiego prawa, Trybunał Konstytucyjny rozważył na wstępie, czy możliwe jest wydobycie prawa do prywatności z ogólnych zasad konstytucyjnych, w szczególności z powiązania zasady demokratycznego państwa prawnego /art. 1 przepisów konstytucyjnych/ i ochrony tajemnicy korespondencji /art. 87 ust. 2 przepisów konstytucyjnych/.

Koncepcja prawa do prywatności zaczęła stosunkowo niedawno odgrywać poważniejszą rolę w regulacjach konstytucyjnych i orzecznictwie sądowym, zdołała już jednak zyskać sobie trwałe miejsce we współczesnych państwach demokratycznych. Stanowią ją zasady i reguły odnoszące się do różnych sfer życia jednostki, a ich wspólnym mianownikiem jest przyznanie jednostce prawa "do życia własnym życiem układanym według własnej woli z ograniczeniem do niezbędnego minimum wszelkiej ingerencji zewnętrznej" /A. Kopff: Koncepcje prawa do intymności i do prywatności życia. Zagadnienia konstrukcyjne, Studia Cywilistyczne, t. XX (1972)/. Tak rozumiana prywatność odnosi się przede wszystkim do życia osobistego, rodzinnego, towarzyskiego i czasem jest określana jako "prawo do pozostawienia w spokoju" /zob. W. Sokolewicz: Prawo do prywatności [w:] Prawa człowieka w Stanach Zjednoczonych, Warszawa, 1985, str. 252/. Na ogół przyjmuje się, że prywatność odnosi się też do ochrony informacji dotyczących danej osoby i gwarantuje m.in. pewien stan niezależności, w ramach którego jednostka może decydować o zakresie i zasięgu udostępniania i komunikowania innym osobom informacji o swoim życiu.

Prawo do prywatności zostało w sposób wyraźny zagwarantowane na ogół w nowych konstytucjach; znalazło też wyraz w międzynarodowych aktach prawnych dotyczących ochrony praw człowieka. Stanowią o nim zwłaszcza art. 12 Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, art. 17 międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych oraz art. 8 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Ponieważ zarówno Pakt, jak i Konwencja zostały ratyfikowane przez Polskę, ustalone w nich normy są prawem wiążącym polskiego ustawodawcę.

Art. 8 Europejskiej Konwencji stanowi, iż:

1. Każdy ma prawo do poszanowania swojego życia prywatnego i rodzinnego, swojego mieszkania i swojej korespondencji.

2. Niedopuszczalna jest ingerencja władzy publicznej w korzystanie z tego prawa z wyjątkiem przypadków przewidzianych przez ustawę i koniecznych w demokratycznym społeczeństwie z uwagi na bezpieczeństwo państwowe, bezpieczeństwo publiczne lub dobrobyt gospodarczy kraju, ochronę porządku i zapobieganie przestępczości, ochronę zdrowia i moralności lub ochronę praw i wolności innych osób".

Na tle tego unormowania należy stwierdzić, że:

po pierwsze, Konwencja w sposób celowy nie określiła sztywnych granic prawa do prywatności, a "sferę prywatno-rodzinną", stanowiącą podstawowy przedmiot ochrony, ujęła w sposób otwarty. Zakładając wręcz jej konkretyzację i uzupełnienie w procesie stosowania Konwencji;

Strona 1/8
Inne orzeczenia sądu:
Trybunał Konstytucyjny