Podkreślić ponadto należy, że porównywanie sytuacji socjalnej różnych kategorii osób często nie może ograniczać się do jednego tylko elementu, rozpatrywanego w izolacji od pozostałych, lecz musi brać pod uwagę całokształt uprawnień i sytuacji faktycznej tych podmiotów. Selektywność pewnych uprawnień w ramach polityki socjalnej może bowiem służyć wyrównywaniu sytuacji faktycznej pewnej grupy obywateli w stosunku do innych. Tak zastosowana selektywność może więc być niekiedy metodą realizacji konstytucyjnej zasady równości.
Podstawą kontroli konstytucyjności ustawowych regulacji świadczeń socjalnych finansowanych z budżetu państwa są także pozostawione w mocy przepisy konstytucyjne dotyczące szeroko rozumianych zagadnień socjalnych /art. 68 i następne/. Przepisy te, choć zostały ustanowione w okresie PRL, a ich stylistyka odpowiada ówczesnym założeniom ustrojowym, zachowują moc obowiązującą i muszą być uwzględniane także obecnie przy kontroli konstytucyjności ustaw. Współczesna interpretacja tych przepisów musi jednak uwzględniać zasadniczo zmieniony kontekst ustrojowy, określony zwłaszcza przez proklamowanie Rzeczypospolitej Polskiej, w art. 1 przepisów konstytucyjnych, demokratycznym państwem prawnym urzeczywistniającym zasady sprawiedliwości społecznej /zamiast dawnego określenia PRL jako państwa socjalistycznego/ oraz zagwarantowanie w art. 6 i art. 7 tych przepisów swobody działalności gospodarczej i ochrony własności jako podstaw ustrojowych gospodarki rynkowej /w miejsce dawnych zasad gospodarki planowej oraz wiodącej roli własności "uspołecznionej"/. W tym nowym kontekście ustrojowym innego znaczenia niż w PRL nabierają przepisy art. 68 i następnych przepisów konstytucyjnych. Obecnie na czele norm konstytucyjnych /art. 1/ ustrojodawca stawia zasady sprawiedliwości społecznej urzeczywistniane przez demokratyczne państwo prawne. Zasady te, jako zasady naczelne i ustanowione później /lex posterior/, mają charakter wiodący w stosunku do przepisów art. 68 i następnych przepisów konstytucyjnych. Ma to zasadnicze znaczenie dla wykładni tych ostatnich. W obecnych warunkach ustrojowych ich treść należy przede wszystkim rozumieć jako katalog wartości, które muszą być uwzględniane i chronione w realizacji zasad sprawiedliwości społecznej przez demokratyczne państwo prawne. Natomiast zawarte w owych przepisach "operacyjne" dyrektywy dla polityki państwa i ustawodawstwa, a także szczegółowe "gwarancje" dla obywateli muszą być interpretowane w taki sposób, aby ich realizacja nie kolidowała z urzeczywistnieniem innych wartości konstytuujących sprawiedliwość społeczną i demokratyczne państwo prawne.
W szerokim katalogu tych wartości mieści się tworzenie warunków zdrowego i stabilnego rozwoju gospodarczego, równowaga budżetowa, a także prawo obywateli i ich wybranych przedstawicieli do ustalania - i korygowania pod wpływem okoliczności - aktualnych kierunków i priorytetów polityki społecznej oraz gospodarczej na drodze odpowiednich procedur demokratycznych. To zaś nie pozwala na rozumienie dziś przepisów konstytucyjnych sformułowanych w poprzednim ustroju jako szczegółowego, "konkurencyjnego" programu tej polityki.