I. 1. Art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 12 października 1994 r. o zasadach przekazywania zakładowych budynków mieszkalnych przez przedsiębiorstwa państwowe /Dz.U. nr 119 poz. 567/ jest zgodny z art. 1 przepisów konstytucyjnych pozostawionych w mocy na podstawie art. 77 Ustawy Konstytucyjnej z dnia 17 października 1992 r. o wzajemnych stosunkach między władzą ustawodawczą i wykonawczą Rzeczypospolitej Polskiej oraz o samorządzie terytorialnym /Dz.U. nr 84 poz. 426 ze zm./ i nie jest niezgodny z art. 71 ust. 2 cytowanej Ustawy Konstytucyjnej oraz z pozostawionymi w mocy na podstawie art. 77 tejże Ustawy Konstytucyjnej art. 5 i art. 67 ust. 2 przepisów konstytucyjnych w związku z art. 70 ust. 1 i art. 71 ust. 2 Ustawy Konstytucyjnej z dnia 17 października 1992 r.
2. Art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 12 października 1994 r. o zasadach przekazywania zakładowych budynków mieszkalnych przez przedsiębiorstwa państwowe rozumiany jako odnoszący się również do jednoosobowej spółki Skarbu Państwa powstałej w wyniku przekształcenia przedsiębiorstwa państwowego i do państwowych osób prawnych nie będących spółkami, o których mowa w art. 2 ust. 2 tejże ustawy, jest zgodny z art. 1 i art. 7 przepisów konstytucyjnych pozostawionych w mocy na podstawie art. 77 Ustawy Konstytucyjnej z dnia 17 października 1992 r., i nie jest niezgodny art. 73 ust. 2 oraz art. 71 ust. 2 i 3 cytowanej Ustawy Konstytucyjnej a także z pozostawionymi w mocy na podstawie art. 77 tejże Ustawy Konstytucyjnej art. 5 i art. 67 ust. 2 przepisów konstytucyjnych; 3. Art. 8 ust. 2 ustawy z dnia 12 października 1994 r. o zasadach przekazywania zakładowych budynków mieszkalnych przez przedsiębiorstwa państwowe jest zgodny z art. 67 ust. 2 przepisów konstytucyjnych pozostawionych w mocy na podstawie art. 77 Ustawy Konstytucyjnej z dnia 17 października 1992 r. i nie jest niezgodny z art. 73 ust. 2 oraz art. 71 ust. 2 i 3 cytowanej Ustawy Konstytucyjnej a także z pozostawionym w mocy na podstawie art. 77 tejże Ustawy Konstytucyjnej art. 5 przepisów konstytucyjnych; 4. Art. 8 ust. 2 ustawy z dnia 12 października 1994 r. o zasadach przekazywania zakładowych budynków mieszkalnych przez przedsiębiorstwa państwowe jest niezgodny z art. 1 i art. 7 przepisów konstytucyjnych pozostawionych w mocy na podstawie art. 77 Ustawy Konstytucyjnej z dnia 17 października 1992 r. przez to, że uszczupla nadmiernie i bez koniecznego, uzasadnionego ważnym interesem publicznym powodu przysługujące jednostkom samorządu terytorialnego prawa majątkowe, naruszając tym samym wynikające z cytowanych przepisów konstytucyjnych zasady ochrony praw słusznie nabytych i proporcjonalności; II. Pozostawić bez dalszego biegu wniosek o stwierdzenie niezgodności art. 8 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 12 października 1994 r. o zasadach przekazywania zakładowych budynków mieszkalnych przez przedsiębiorstwa państwowe /Dz.U. nr 119 poz. 567/ z art. 9 ust. 2 Europejskiej Karty Samorządu Terytorialnego, sporządzonej w Strasburgu dnia 15 października 1985 r. /Dz.U. 1994 nr 124 poz. 607/.
Powstanie gmin, jako nowych osób prawnych, wymagało stworzenia podstawy majątkowej dla ich działalności, co dokonało się kosztem uszczuplenia własności państwowej na podstawie ustawy z dnia 10 maja 1990 r. - Przepisy wprowadzające ustawę o samorządzie terytorialnym i ustawę o pracownikach samorządowych /Dz.U. nr 32 poz. 191/.
Ustawa ta była bardzo ważnym, lecz przecież nie jedynym, aktem, którego celem było przełamywanie i kruszenie charakterystycznej dla wcześniejszego porządku ustrojowego zasady jednolitej własności państwowej. Proces usuwania z porządku prawnego tej zasady jest procesem trudnym i złożonym. Musi, więc być z tego względu procesem rozłożonym w czasie i choć tempo tego procesu może wywoływać zastrzeżenia oraz uwagi krytyczne, to przecież nie można ustawodawcy postawić zarzutu niekonstytucyjnego działania z powodu samego tylko rozłożenia tego procesu w czasie. Stąd też gminy, które swój byt prawny wywodzą z kompleksu tzw. ustaw samorządowych, jakie weszły w życie z dniem 27 maja 1990 r., muszą się liczyć z ograniczeniem przyznanych im praw majątkowych ilekroć wymaga tego porządkowanie nie przystającej do nowych warunków ustrojowych spuścizny z okresu PRL.
Przykładem, zawierającej takie ograniczenia, regulacji prawnej są art. 2-9 ustawy z dnia 29 września 1990 r. o zmianie ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości /Dz.U. nr 79 poz. 464 ze zm./.
Oczywiście czym dalej od granicznej daty 27 maja 1990 r. tym łagodniejsza winna być ingerencja ustawodawcy w przyznane gminom uprawnienia majątkowe. Dopuszczalności takiej ingerencji uzasadnionej zwłaszcza potrzebą dostosowania wcześniejszej regulacji prawnej do zmienionych na przełomie lat osiemdziesiątych i dziewiećdziesiątych przepisów konstytucyjnych oraz do przepisów Małej Konstytucji nie można przecież zupełnie wykluczyć. Trafnie bowiem Prokurator Generalny powołuje się na wcześniejszy pogląd TK /K 7/93 - OTK 1993 cz. II poz. 42/ podtrzymany w uzasadnieniu orzeczenia z dnia 27 czerwca 1995 r. /K 4/94 - OTK 1995 cz. I poz. 16/, że ustawodawca jest uprawniony do stanowienia prawa odpowiadającego założonym celom politycznym i gospodarczym, a władztwo to nabiera szczególnego znaczenia w okresie przemian ustrojowych. Nie może przy tym pozostać poza zakresem rozważań TK szczególny charakter własności komunalnej i mienia komunalnego. W tym zakresie Trybunał Konstytucyjny podtrzymuje swe stanowisko zawarte w uzasadnieniu uchwały z dnia 27 września 1994 r. /W 10/93/.
TK stwierdził wówczas, że "wprawdzie jednostki samorządu terytorialnego są właścicielami odrębnego od mienia państwowego - mienia komunalnego, ale mienie to jest rodzajem mienia publicznego i nie powinno - jako kategoria prawna - być utożsamiane z mieniem prywatnym" i dalej: "Wprawdzie konstrukcja mienia publicznego wsparta jest na cywilnoprawnej konstrukcji mienia prywatnego, lecz dopuszcza ze swej istoty modyfikacje - np. ograniczenie uprawnień właścicielskich - wynikające z prawa publicznego" /OTK 1994 cz. II poz. 46/.