Tezy

1. Przepis art. 7 ust. 2 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników /Dz.U. 1991 nr 7 poz. 24; zm. Dz.U. nr 45 poz. 199; Dz.U. 1991 nr 103 poz. 448, nr 104 poz. 450, nr 107 poz. 464, Dz.U. 1992 nr 21 poz. 85, nr 58 poz. 280/ jest zgodny z art. 1 i nie jest niezgodny z art. 67 ust. 1 i 2, art. 70 ust. 2 pkt 1 i 2 oraz art. 78 ust. 1 i 2 pkt 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, pozostawionych w mocy art. 77 Ustawy Konstytucyjnej z dnia 17 października 1992 r. o wzajemnych stosunkach między władzą ustawodawczą i wykonawczą Rzeczypospolitej Polskiej oraz o samorządzie terytorialnym /Dz.U. nr 84 poz. 426/.

2. Przepis art. 10 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników, powołanej w pkt 1 orzeczenia, w zakresie, w jakim nie uwzględnia małżonka wśród osób najbliższych ubezpieczonemu rolnikowi, którym przysługuje jednorazowe odszkodowanie z tytułu doznania stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu wskutek wypadku przy pracy rolniczej jest niezgodny z art. 1 i 2 i art. 78 ust. 1 i 2 pkt 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, pozostawionych w mocy art. 77 powołanej w pkt 1 orzeczenia Ustawy Konstytucyjnej.

Inne orzeczenia z hasłem:
Ubezpieczenie społeczne
Inne orzeczenia sądu:
Trybunał Konstytucyjny
Uzasadnienie strona 1/3

Przechodząc do oceny zgodności kwestionowanych we wniosku przepisów art. 7 ust. 2 oraz art. 10 ust. 1 pkt 2 ustawy z przepisami konstytucyjnymi Trybunał Konstytucyjny stanął na stanowisku, że podstawą tej oceny mogą być przede wszystkim przepisy art. 1 w części wyrażającej zasadę sprawiedliwości społecznej, art 67 ust. 1 i 2, i art. 70 ust. 2 pkt 1 i 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, pozostawionych w mocy Ustawą Konstytucyjną z dnia 17 października 1992 r. o wzajemnych stosunkach między władzą ustawodawczą i wykonawczą Rzeczypospolitej Polskiej oraz o samorządzie terytorialnym /Dz.U. nr 84 poz. 426/. Zdaniem wnioskodawcy podstawę taką stanowi również art. 78 ust. 1 i 2 pkt 1 Konstytucji i dlatego Trybunał Konstytucyjny musiał rozpatrzeć także zarzut o sprzeczności ustawy z tym przepisem Konstytucji. Trybunał Konstytucyjny jednak już w tym miejscu, a więc niejako na wstępie swoich rozważań na temat konstytucyjności ustawy stwierdza jego bezzasadność. Kryterium płci nie odgrywa roli ani w przepisie art. 7 ust. 2 ani w art. 10 ust. 1 pkt 2 ustawy. Uprawnionym do złożenia wniosku z art. 7 ust. 2 ustawy o ubezpieczeniu rolników może być tak mężczyzna, jak i kobieta. Również zakres osób uprawnionych wg art. 10 ust. 1 pkt 2 ustawy nie zależy od ich płci. Z tego względu przedmiotowy zarzut Rzecznika Praw Obywatelskich Trybunał uznał za bezpodstawny. Nota bene wnioskodawca nie usiłował we wniosku uzasadnić swojego stanowiska co do rzekomej niezgodności tego przepisu ustawy z art. 78 ust. 1 i 2 pkt 1 Konstytucji, ograniczając się do prostego stwierdzenia tej niezgodności. Uzasadnienia takiego nie przedstawił także na rozprawie.

Trybunał Konstytucyjny nie podzielił także zarzutu Rzecznika Praw Obywatelskich o niezgodności art. 7 ust. 2 ustawy z art. 1 i art. 67 ust. 2 Konstytucji. Przede wszystkim ze względu na przytoczoną na wstępie interpretację cytowanego przepisu nietrafny jest argument wnioskodawcy jakoby osoby, które uzyskały prawo do świadczeń w oparciu o pozarolnicze systemy ubezpieczeń, nie wchodziły w zakres podmiotowy art. 7 ust. 2 ustawy. Z ustaleń Trybunału Konstytucyjnego wynika, że osoby te mogą być podmiotami uprawnień wynikających z tego przepisu ustawy. Tym samym nie zachodzi sprzeczność z zasadami sprawiedliwości społecznej, ani zasadą równości w prawie.

Trybunał Konstytucyjny nie podzielił także twierdzenia Rzecznika Praw Obywatelskich, iż ubezpieczenie powinno być powiązane tylko z płaceniem składki, a nie ze źródłem utrzymania. Nie ma ono podstawy w obowiązującym prawie, w szczególności nie wynika z art. 1, ani z art. 70 ust. 2 pkt 1 i 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Należy tu podzielić pogląd Prokuratora Generalnego, który twierdzi, iż w sytuacji dotowania funduszu emerytalno - rentowego rolników przez budżet państwa powiązanie ubezpieczenia jedynie z faktem płacenia składki byłoby rozwiązaniem nieuzasadnionym. Sposób finansowania ubezpieczeń społecznych rolników sprawia, iż składka ubezpieczeniowa nie jest świadczeniem ekwiwalentnym /i to w wysokim stopniu/, a struktura organów ubezpieczeniowych nie pozwala jeszcze na ich samodzielną, niezależną od państwa działalność. Budżet państwa musi więc w dużym stopniu finansować świadczenia z ubezpieczeń społecznych rolników. W takiej sytuacji i gdy do tego oddzielną regulacją prawną tworzy się osobny system ubezpieczeń dla rolników zasadnym jest uzależnienie prawa do świadczeń zarówno od charakteru wykonywanej pracy jak i od źródła utrzymania. Z powyższych zatem także względów Trybunał Konstytucyjny nie stwierdził niezgodności art. 7 ust. 2 ustawy o ubezpieczeniu rolników z art. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej w części wysławiającej zasadę sprawiedliwości społecznej.

Strona 1/3
Inne orzeczenia z hasłem:
Ubezpieczenie społeczne
Inne orzeczenia sądu:
Trybunał Konstytucyjny